شباهتهای شگفتانگیز این روزهای فوتبال با جامجهانی ۲۰۰۶
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | ۱۲۰ روز مانده به جام جهانی، فوتبال ایران حتی رئیس فدراسیون خود را نمیشناسد و به طور قطعی نمیداند چه کسی روی نیمکت این تیم در قطر خواهد نشست چه رسد به اینکه بخواهد دنبال بازی دوستانه باشد. حاصل کار برکناری تقریبا اجباری رئیس فدراسیون فوتبال و ایده تغییر اسکوچیچ و آوردن مربی داخلی البته چیزی بهتر از این نیست ولی جالب است بدانید که این مسیر یک بار دیگر نیز پیموده شده است. درست در ابتدای دولت قبلی اصولگرایان یعنی دولت احمدینژاد. بیایید کمی تاریخ را با هم مرور کنیم:
یک: ۱۸ خرداد ۱۳۸۴، ۱۰ روز قبل از دور اول انتخابات ریاست جمهوری دور نهم، تیم ملی ایران، در ورزشگاه آزادی با تکگل محمد نصرتی بحرین را برد تا به جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان صعود کند. صعود تیم ملی در دوران ریاست جمهوری سید محمد خاتمی اتفاق افتاد اما عمر ریاست جمهوری او تا مرداد همان سال بود و جام جهانی در دولت رئیس جمهوری برگزار میشد که نامش محمود احمدینژاد بود. کسی که در انتخابات ۲۷ خرداد دوم شد و با هاشمی به دور دوم رفت و سوم تیر، به عنوان رئیس جمهور کشور منتخب شد.
دو: جام جهانی کی بود؟ خرداد ۱۳۸۵٫ از وقتی احمدینژاد آمد دقیقا ۱۰ ماه فرصت بود برای اینکه تیم بتواند خود را برای این رقابتها آماده کند، اما ایران نه از فرصت ۵ ماهه قبل از قرعه کشی و مشخص شدن گروه بندی جام جهانی استفاده کرد و نه از فرصت ۵ ماهه بعدی.
سه: در ۵ ماه نخست، یعنی از مرداد تا دی ماه یک بازی در چارچوب رقابتهای باقی مانده مقدماتی جام جهانی انجام دادیم که ۲ بر یک از ژاپن باختیم و چهار بازی دوستانه. این بازیها در سه ماه شهریور، مهر و آبان برگزار شد و به ترتیب در مقابل لیبی، کره جنوبی، مقدونیه و توگو بود که این دو بازی اخیر در چارچوب مسابقات چهارجانبه تهران بود. از این چهار تیم، کره جنوبی و توگو در جام جهانی حضور داشتند ولی لیبی در مرحله گروهی حذف شده بود. لیبی البته آن سال بهترین تجربه خود در مقدماتی جام جهانی را داشت
ولی در این بهترین تجربه، از ۱۲ بازی، ۱۸ امتیاز دشت کرده بود و تازه فقط ۶ بازیکن اصلی خود را به ایران آورده بود. کره جنوبی ولی تیم دوم گروه A مقدماتی آسیا بود و دو بار فقط به صدرنشین آن گروه یعنی عربستان باخته بود. از سوی دیگر توگو، تیم ۵۹ ام رنکینگ فیفا بود ولی در جام جهانی با سه باخت مقابل کره جنوبی، فرانسه و سوئیس، آلمان را ترک کرده بود. به هر حال ما دو بر یک مقابل مقدونیه باختیم و توگو را دو بر صفر بردیم و در چهارجانبه تهران سوم شدیم و لیبی را ۴ بر صفر بردیم ولی به کره در سئول دو بر صفر باختیم.
چهار: البته در این بازه زمانی ایران، یک اردوی آمادگی نیز در انگلستان برگزار و در آن در مقابل چند تیم باشگاهی انگلیس ایستاد. به طور مشخص ما در اول مرداد ۱۳۸۴، در این اردو، سه بر صفر، مقابل کوئینز پارک رنجرز دسته دومی شکست خوردیم و با وجود اینکه قرار بود با دو باشگاه میلوال و پورتسموث نیز بازی کنیم اما این دو بازی به دلایل امنیتی در انگلستان لغو شد و تیم ملی هم زودتر، اردوی خود در آن کشور را به پایان رساند.
پنج: این در حالی است که در آن ابتدا گفته میشد که ایران تا جام جهانی هشت مسابقه دوستانه خواهد داشت و از اروگوئه، جمهوری چک و اسکاتلند، دعوتنامه دارد. در مهرماه آن سال از بازی دوستانه ایران مقابل برزیل و تایلند هم صحبت شد و برانکو هم گفت که میخواهد برابر پرتغال و فرانسه بازی کند و با صربستان و کرواسی هم مذاکره میکند.
شش: تیم ملی در پنج ماه دوم خود فقط چهار بازی داشت که تازه یکی از آنها مقابل تایوان و در قالب مقدماتی جام ملتهای آسیا بود که ما این تیم را ۴ بر صفر بردیم. سه بازی مقابل کاستاریکا، کرواسی و بوسنی هرزگوین داشتیم. با این حال، حرفهای مسئولان تیم ملی بیش از این حرفها بود و مثلا از مذاکره با اسپانیا، ترکیه، تایوان و آرژانتین صحبت شد و یا از احتمال بازی با کلمبیا، اتریش و بلاروس و حتی بازی با اروگوئه در هامبورگ آلمان یا با غنا.
اما هیچ یک از این بازیها انجام نشد و ما صرفا توانستیم با همان سه تیم بازی کنیم. کاستاریکا را سه بر دو بردیم، با کرواسی، تیم ملی کشور برانکو دو دو مساوی کردیم و بوسنی را ۵ بر دو شکست دادیم. کمی باعث خجالت است ولی باید بدانید که ما دو بازی دیگر هم انجام دادیم. یکی مقابل تیم محلی برن سوئیس که دو بر یک این تیم را بردیم و یکی مقابل تیم منتخب منطقه بودن زه اتریش که پنج بر صفر این تیم را شکست دادیم.
هفت: به این ترتیب تیم ملی مجموعا با احتساب بازیهای باشگاهی، ۱۲ بازی داشتیم که چهار تای آن را مقابل ژاپن، کره جنوبی، کوئینز پارک رنجرز و مقدونیه باختیم و در مقابل کرواسی مساوی کردیم و ۷ بازی را بردیم. البته تیم سه بار اردوی اروپایی (انگلیس، سوئیس و اتریش) رفت ولی شرایط دیپلماتیک به خصوص مواضع رئیسجمهور جدید در مورد اسرائیل و هولوکاست باعث شد که برخی از بازیها، در آستانه عملی شدن کنسل شود. مثل بازی با عربستان، رومانی یا حتی اسپانیا.
هشت: نتیجه این وضعیت آمادگی زیر نظر آن مربی کروات این بود که ما در جام جهانی از مکزیک و پرتغال باختیم و حتی نتوانستیم آنگولا را ببریم و با ۷ گل خورده و ۲ گل زده چهارم شدیم و به ایران برگشتیم.
۹ : بعد از حذف ایران از جام جهانی، مسئولان وقت سازمان تربیت بدنی که مدتها با دادکان مشکل داشتند، ضمن عذرخواهی رسمی از مردم ایران، محمد دادکان رئیس فدراسیون فوتبال را به دلیل نتایج ضعیف تیم ملی در آن مسابقات از سمتش برکنار کردند.
این برکناری روز سی و یکم خردادماه سال ۱۳۸۵ رخ داد و محمد علیآبادی رئیس وقت سازمان تربیت بدنی ۵ روز بعد و در تاریخ پنجم تیرماه، طی حکمی کیومرث هاشمی رئیس مرکز توسعه ورزش قهرمانی این سازمان را با حفظ سمت به عنوان سرپرست فدراسیون فوتبال منصوب کرد.
این اقدام موجب آن شد که در تاریخ دوم آذرماه سال ۸۵، فدراسیون جهانی فوتبال یا فیفا پس از نشستی ویژه، فدراسیون فوتبال ایران را از تمام فعالیتهای بینالمللی محروم کند.پس از تعلیق فوتبال ایران، رایزنیهای مسئولان برای رفع این اتفاق تلخ آغاز شد که یکی از آنها تشکیل کمیته انتقالی برای اصلاح اساسنامه فدراسیون و ایجاد شرایط لازم برای برگزاری انتخابات جهت معرفی رئیس جدید بود. این فرآیند ۱۸ ماه طول کشید و در نهایت در دی ماه ۱۳۸۶، فدراسیون فوتبال دارای رئیس شد.
۱۰: از سوی دیگر بعد از برانکو، در دولت احمدینژاد ایده مربی داخلی برای تیم ملی دنبال شد و امیر قلعهنویی، علی دایی و افشین قطبی شانس خود را برای تیم ملی امتحان کردند. (البته به صورت موقت و ما بین این سه شخص افرادی مثل پرویز مظلومی، منصور ابراهیم زاده و علیرضا منصوریان هم سرمربی تیم ملی شدند.) نتیجه مربی ایرانی چه بود؟ از ۷۱ بازی ملی که ایران با این سه شخص داشت، ایران در ۳۰ بازی برنده نشد، دو بار در مرحله یک چهارم نهایی جام ملتهای آسیا حذف شد و حتی نتوانست به جام جهانی ۲۰۱۰ در آفریقای جنوبی راه پیدا کند.
شرح عکس: عکس از بهروز مهری است و در حاشیه بازی دوستانه با کاستاریکا در دهم اسفند ۱۳۸۴ گرفته شده است. آن پوستر، لحظه پنالتی زدن احمدی نژاد به میرزاپور در تمرین تیم ملی است.