این ویچها از فوتبال ایران چه میخواهند؟
روزنامه هفت صبح، نادر نامدار | خبر کوتاه بود و تکان دهنده! لوکا بوناچیچ سرمربی ذوبآهن شد. او سالهاست که در فوتبال ایران هیچ موفقیتی کسب نکرده اما همیشه چمدان به دست، آماده سفر به ایران بوده است. به جز او چند مربی کروات دیگر هم هستند که انگار فقط و فقط در ایران مشتری دارند و البته در کارنامه آنها هم موفقیت خاصی دیده نمیشود. عملکرد چند تن از این مربیان را مرور میکنیم.
*** وینگو بگوویچ: ۹ تیم ایرانی، ۱۰ مقطع، یک افتخار
این مربی اولین بار در سال ۱۹۹۹ برای کار به ایران آمد. او در آن سال هدایت تیم فولاد خوزستان را برعهده گرفت و با نتایج خوبی که در این تیم گرفت، بازار کار خوبی در ایران پیدا کرد که باعث شد تا ۲۰ سال آینده در ایران ماندگار شود! البته او هرگز نتوانست در تیم دیگری به اندازه فولاد خوب کار کند. بعد از نتایج خوب در فولاد، او در لیگ سوم سرمربی پرسپولیس شد. بگوویچ در پرسپولیس شروعی رویایی داشت.
پیروزی ۸بر۲ بر پگاه گیلان، یک بر صفر بر ابومسلم و ۵بر۲ بر فجرسپاسی از پرسپولیسِ بگوویچ تیمی ترسناک ساخته بود اما با اولین باخت در هفته چهارم، همه چیز تغییر کرد. پرسپولیس در پنج بازی بعد دو مساوی و سه باخت کسب کرد و تیم رویایی بگوویچ خیلی زود از هم پاشید. در ادامه پرسپولیس با بگوویچ نتایج عجیبی گرفت. باخت به ذوبآهن، پاس، سایپا و فولاد و چند مساوی با تیمهای پایین جدولی باعث شد تا تیمی که از هفته اول مدعی اصلی قهرمانی نشان داده بود در نهایت پایینتر از پاس، استقلال، فولاد و ذوبآهن در رده پنجم جدول قرار بگیرد و کار بگوویچ با این تیم در پایان همان فصل تمام شود.
در ادامه فقط یک سال را بیرون از ایران گذراند و در آن مقطع هدایت تیم الوصل امارات را برعهده گرفت و پس از پایان فصل دوباره به ایران برگشت و تا همین امروز در ایران مانده است. او در کشورمان هدایت تیمهای فولاد خوزستان، پرسپولیس، پگاه گیلان، تیم امید ایران، پاس همدان (۲ مقطع)، آلومینیوم هرمزگان، مس رفسنجان، مس کرمان و گلگهر سیرجان را برعهده گرفته و البته در مقطعی هم دستیار یحیی گلمحمدی در پرسپولیس بوده است.
بگوویچ در تمام این سالها تنها یک افتخار کسب کرده و آن صعود با گلگهر سیرجان به لیگ برتر بوده است. او در ابتدای همین فصل سرمربی تیم سیرجانی بود و در هفته ششم به دلیل نتایج ضعیف از سمت خود برکنار شد. با چنین کارنامهای مشخص نیست چرا مربیای مثل او ۲۰ سال در ایران کار کرده و مشتری داشته است. در حال حاضر خبر نداریم بگوویچ کجاست اما اگر با وجود بیکاری باز هم در ایران باشد، اصلا نباید تعجب کرد.
*** لوکا بوناچیچ: شش تیم در ۱۳ مقطع؛ ۱۴ سال بدون افتخار
پنج سال بعد از حضور بگوویچ، لوکا بوناچیچ هم به ایران آمد. او هم مثل هموطنش کار در ایران را با فولاد خوزستان آغاز کرد و یک سال بعد سرمربی استقلال اهواز شد. به مدت دو سال به کرواسی رفت و در دو تیم این کشور مربیگری کرد اما دوباره به ایران برگشت و این بار سرمربی سپاهان اصفهان شد. او دو سال روی نیمکت این تیم نشست و توانست سپاهان را نایبقهرمان لیگ قهرمانان آسیا کند و این تیم را در جام باشگاههای جهان هم هدایت کند.
او دو بار متوالی هم سپاهان را قهرمان جام حذفی ایران کرد. بعد از این دوره موفقیتآمیز او سرمربی تیم النصر امارات شد اما نتوانست با این تیم به موفقیت خاصی برسد و پس از یک سال دوباره به ایران برگشت. فولاد خوزستان، مس کرمان، گسترش فولاد تبریز و سپاهان اصفهان چهار تیم ایرانی بعدی او بودند و عجیب اینکه این بار هم خبری از موفقیت برای بوناچیچ نبود. لوکا به کرواسی هم برگشت و یک سال هدایت تیم زاگرب را برعهده گرفت اما سال بعد دوباره به وطن دومش آمد. مس کرمان، ذوبآهن و دوباره مس کرمان تیمهای ایرانی بعدی او بودند.
ناکامی در این تیمها او را به قطر فرستاد و لوکا دو سال در قطر روی نیمکت تیمهای الشحانیه و الاهلی نشست. بعد دوباره به ایران آمد و سرمربی گسترش فولاد شد. با ناکامی این تیم را ترک کرد و در قطر هم یک سال بد را در العربی گذراند و در نهایت به کرواسی برگشت و سرمربی واراژدین شد. او همین چند روز پیش با ذوبآهن به توافق رسید. لوکا بوناچیچ در ۱۳ مقطع هدایت شش تیم ایرانی را برعهده داشته و در مجموع حدود ۹ سال را در کشورمان گذرانده است.
*** دراگان اسکوچیچ: هفت سال، پنج تیم، بدون افتخار
او با کارنامهای قابل قبول به ایران آمد. اسکوچیچ در لیگهای کرواسی، اسلوونی، کویت و عربستان با تیمهایش نتایح خوبی گرفت و چند قهرمانی را هم در لیگها و جامهای حذفی این کشورها به دست آورد. اسکوچیچ در سال ۲۰۱۳ برای اولین بار به ایران آمد و هدایت تیم ملوان را برعهده گرفت و از آن روز تا امروز، فقط در تیمهای ایرانی مربیگری کرده است. در واقع اسکوچیچ نزدیک به هفت سال است که فقط هدایت تیمهای ایرانی را برعهده داشته است.
او در ملوان هم نتایج نسبتا خوبی گرفت و بعد از یک سال سرمربی فولاد خوزستان شد. دو سال در این تیم کار کرد اما با حاشیهها و شایعاتی که درباره او به وجود آمد از این تیم جدا شد. حدود دو سال بیکار بود اما گاهگاهی تصاویری از او منتشر میشد که نشان میداد همچنان در دوران بیکاری در ایران به سر میبرد! در سال ۲۰۱۸ سرمربی خونه به خونه بابل در لیگ یک شد و بعد از اختلاف با مالک این باشگاه از این تیم هم رفت. در ابتدای فصل هدایت صنعتنفت آبادان را برعهده گرفت و نتایج خوبی هم با این تیم کسب کرد و مدتی پیش، با اختلافاتی که بین فدراسیون فوتبال ایران و مارک ویلموتس پیش آمد، به شکلی باورنکردنی و ناگهانی جانشین او در تیم ملی ایران شد.
بهرغم کارنامه نسبتا قابل قبول، انتخاب او به عنوان سرمربی تیم ملی ایران با انتقادات کارشناسان و رسانهها روبهرو شد و هنوز هم خیلیها معتقدند که اسکوچیچ برای نشستن روی نیمکت تیم ملی ایران کوچک است! اسکوچیچ در این هفت سال سرمربی چهار تیم باشگاهی ایران و تیم ملی ایران بوده است. البته در این مدت او همواره گزینه هدایت تیمهایی مثل استقلال، سپاهان، پرسپولیس و تراکتورسازی هم بوده اما هرگز نتوانسته روی نیمکت این تیمهای بزرگ بنشیند.
*** زلاتکو ایوانکوویچ: زیر پرچم برانکو
او برادر بزرگتر برانکو مربی موفق پرسپولیس و تیم ملی ایران است. چند سال پیش برای مدت کوتاهی سرمربی تیم برق شیراز بود اما نتایج ضعیفی با این تیم گرفت و خیلی زود برکنار شد. تا مدتها خبری از او نبود اما برانکو یکی دو سال بعد از اینکه در پرسپولیس موفقیت کسب کرد، او را هم به ایران آورد و دستیار خود کرد اما حتی خود هواداران پرسپولیس هم قبول داشتند که او از نظر فنی چیزی برای عرضه ندارد و فقط و فقط به خاطر نام برادرش است که میتواند به عنوان مربی در ایران فعالیت کند.
*** ملادن فرانچیچ: یک سوءتفاهم؟
او بود که فولاد خوزستان را برای اولین بار قهرمان لیگ برتر ایران کرد و ستارههایی مثل ایمان مبعلی، حسین کعبی، پژمان منتظری، علی بداوی و … را به فوتبال ایران معرفی کرد اما خیلی زود حرف و حدیثها درباره او شروع شد و حتی شایعه شد که او اصلا مربی فوتبال نبوده و کار اصلیاش کارگری در یک کارخانه شکلاتسازی بوده! اما بعد از فولاد او سرمربی تیمهای القادسیه و الوطنی در لیگ دسته دوم عربستان هم شد.
*** ایران بهشت ویچهای بیکیفیت
این روزها فوتبال ایران با مربیان و بازیکنان خارجیاش به مشکل خورده است. آنتونی استوکس با پرسپولیس قرارداد دارد اما از ترس کرونا به ایران نمیآید. مسئولان شاهین بوشهر مدتهاست در تلاشند تا میشو را راضی کنند بلکه به ایران برگردد اما او هم که قرارداد دارد، مدعی است که خانوادهاش نگران سلامتی او هستند و اجازه نمیدهند به ایران برگردد. حتی اشکان دژاگه هم نگران است و هنوز به ایران برنگشته .
اما واقعا چه اتفاقی میافتد که یک مربی مثل لوکا بوناچیچ که اجباری برای حضور در ایران ندارد، بدون هیچ ترسی از وضعیت شیوع کرونا در ایران، با اولین پیشنهاد میآید و راضی میشود فقط برای ۹ بازی با ذوبآهن قرارداد امضا کند؟ آیا این نشاندهنده این واقعیت نیست که پای مسائلی غیرفوتبالی در این رفت و آمدها دخیل است؟ چرا بگوویچ باید ۲۰ سال از عمرش را در ایران بگذراند؟ چرا اسکوچیچ حتی در زمان بیکاری هم ایران را ترک نمیکند؟ آیا ایران تبدیل به بهشت ویچهای بیکیفیت شده است؟