بمب‌هایی که در فروردین ترکیدند!
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر| در نخستین شماره هفت صبح در سال جدید، مجموعه حاشیه‌های نوروزی تلویزیون و شبکه خانگی را مرور کردیم. گمان می‌رفت که در نیمه دوم فروردین فضا آرام باشد اما حجم اتفاقات زیاد بود و تعدادشان بیش از 10 موردی است که ملاحظه می‌کنید. مثلا پیمان یوسفی در گزارش اخیر خود در بازی بایرن‌مونیخ و منچسترسیتی درباره اوپامکانو مدافع سیاه‌پوست بایرن واژه‌اي به کار برد و متهم به «نژادپرستی» شد.
حامد آهنگی مجری برنامه «تی‌ان‌تی» مورد انتقاد قرار گرفت که چرا مشکل بیان شرکت‌کننده زن را به سخره گرفته. این شرکت‌کننده اما در ویدئویی توضیح داد فضای برنامه شوخ بود و مورد تمسخر قرار نگرفته. سعید آقاخانی که فصل چهارم «نون خ» او سریالی ضعیف از آب در‌آمده، شاکی شد که سریالش در تلوبیون سانسور شده.
تهیه‌کننده اما توضیح داد چنین اتفاقی رخ نداده و اعتراض کارگردان حاصل سوء‌تفاهم است. انتقاد از عدم پخش تیزر فیلم‌های اکران ادامه دارد که نمونه‌اش واکنش تهیه‌کننده و کارگردان «فسیل» از سیاست سیما است. حذف «طناز» کمال تبریزی از روبیکا و اعتراض این کارگردان جزو دیگر حاشیه‌های فروردین محسوب می‌شود. پخش تصویر یک زن که روسری‌اش افتاده و آن را دارد به‌سر می‌کند از بخش خبری اخیر تلویزیون هم مورد توجه قرار گرفته. تلویزیون در این فقره متهم به اتخاذ سیاست دوگانه شده است.
توهین ماه / اقدام ناشیانه خودمونی
آنچه رخ داد: برنامه «خودمونی» شبکه سه بخشی دارد که در آن شرکت‌کننده‌ها در چالش تقلید صدای یک خواننده شرکت می‌کنند. این تمهیدی است برای ایجاد خنده و شادی! در یکی از قسمت‌ها نوبت به ترانه شاره جان اثر سهراب محمدی هنرمند فقید موسیقی کر‌مانجی رسید. فضایی که ایجاد شد اما رنگ و بوی توهین داشت.
واکنش‌هایی که داشت: ابتدا صفحات تخصصی موسیقی در اینستاگرام اقدام سازندگان «خودمونی» را محکوم کردند. کمی بعد نوبت به رسانه‌های رسمی رسید و حتی صدای اعتراض خبرگزاری فارس هم بلند شد. در میان ناراحتی کاربران فضای مجازی، شاهد چند مصاحبه از سوی اهالی موسیقی هم بودیم که ماجرا را به شکل بنیادی‌تر بررسی کردند. مثلا کیوان ساکت، نوازنده تار و سه‌تار به خبرآنلاین اینطور گفت: «صدا و سیما انتظارات حوزه موسیقی را نه‌تنها برآورده نمی‌کند، بلکه در بسیاری موارد پایمال هم می‌کند.»
سرانجام ماجرا: مهران رجبی عذرخواهی کرد اما واقعیت این است که گفته‌های او حکم توجیه داشت. آنچه در «خودمونی» رخ داد قابل پیش‌بینی بود؛ چون ذات برنامه بر شوخی‌هایی سخیف بنا نهاده شده. پیش‌تر فصل قبلی «پنج ستاره» چنین رفتاری با صدای همایون شجریان کرده بود که تذکر هفت‌صبح افاقه نکرد. معتقدیم موسیقی و گونه‌های مختلف آن بری از شوخی نیست اما نه در شرایطی که تلویزیون روی خوش به این هنر نشان نمی‌دهد.
برخورد ماه/ جنجال با بهرام و ابی
آنچه رخ داد: هفته پیش پرونده سریال خانگی «پوست شیر» با دو حاشیه پررنگ بسته شد: ترانه ابی اجازه انتشار در تیتراژ پایانی را نیافت و مدیر سینما لوتوس به دلیل پوشش پانته‌آ بهرام برکنار شد.
واکنش‌هایی که داشت: سریال‌های خانگی فرصتی به‌دست آورده‌اند تا سراغ صداهای ممنوعه بروند. «پوست شیر» نیز از ترانه ابراهیم حامدی (ابی) بهره برده بود: «قلب تو قلب پرنده پوستت اما پوست شیر». سازندگان این ترانه را برای تیتراژ پایانی قسمت آخر استفاده کردند اما کمی بعد با تذکر ساترا حذف شد.
این اتفاق اعتراض‌هایی به همراه داشت تا جایی که خود خواننده نیز در صفحه اینستاگرامش تصویری از سریال با کپشنی از ترانه را به اشتراک گذاشت. معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی هم ضمن اعلام خبر برکناری مدیر سینما لوتوس به دلیل حجاب پانته‌آ بهرام، بازیگر «پوست شیر» گفت: «طی جلسه‌ای ضمن بررسی تخلفات سرمایه‌گذار و تهیه‌کننده سریال پوست شیر درخصوص پخش موزیک ترانه غیرمجاز و نمایش سریال مغایر با مجوزهای دریافتی، مقرر شد ضمن درج در پرونده عوامل مقصر، در نوع همکاری سازمان سینمایی با مسببین این تخلف تجدید نظر شود.»
سرانجام ماجرا: صاحبان سینما لوتوس عذرخواهی کردند و فعالیت این مجموعه از سر گرفته شد. از آن سو برخی مخاطبان نسبت به کیفیت قسمت آخر «پوست شیر» ابراز رضایت کردند و عده‌ای عقیده داشتند همسنگ با قسمت‌های پیشین نبوده است.
غوغای ماه/ رهایم کن هیت شد
آنچه رخ داد: سریال «رهایم کن» به کارگردانی شهرام شاه‌حسینی جزو محصولات محبوب این روزهای پلتفرم‌هاست که توسط فیلیمو منتشر می‌شود. سازندگان سریال برای تیتراژ پایانی از ترانه مشهور مرحوم تورج شعبانخانی بهره می‌برند که هم مورد توجه قرار گرفته و هم زمینه آشنایی نسل جدید با این خواننده را فراهم کرده است. محسن چاو‌شی نیز قطعه‌ای برای این سریال خواند که همزمان با قسمت نهم منتشر شد.
واکنش‌هایی که داشت: قطعه «رهایم کن» به عنوان یک اثر موسیقایی مستقل، جزو آثار شاخص چاو‌شی لقب گرفته. این ترانه همخوانی کامل با حال و هوای سریال دارد و به همین دلیل موزیک ویدئوی «رهایم کن» ارزشی مضاعف به‌دست آورده است. بلافاصه پس از انتشار، سیل تحسین مخاطبان نسبت به این اثر جاری شد و رسانه‌ها نیز در وصف آن سلسله مطالبی منتشر کردند. مثلا فیلم‌نیوز نوشت: « چاو‌شی با صدایی خش‌دار و با آن سوز همیشگی، طوری کلمات را بر زبان می‌آورد که به جان مخاطب زخمه می‌زند؛ خاصه آنکه تصویر نیز احساس جاری در ترانه را تکمیل می‌کند. هم‌آغوشی دو برادر و نم اشکی که گوشه چشم حاتم با بازی فوق‌العاده تنابنده می‌نشیند، تاثیری دوچندان به قطعه «رهایم کن» بخشیده است.»
سرانجام ماجرا: مشتاقان منتظر اثر بعدی چاو‌شی هستند. داستان «رهایم کن» نیز برای پیگیران جذاب پیش می‌رود.
بازگشت ماه/ ترکش‌های مصاحبه عادل
آنچه رخ داد: در ماه فروردین دو بار نام عادل فردوسی‌پور کنار حاشیه‌ها قرار گرفت. ابتدا اسم او در بازپخش سریال «پژمان» از تلویزیون حذف شد و مدتی بعد مصاحبه او با علیرضا جهانبخش جنجال به پا کرد. اطلاع دارید که فردوسی‌پور همزمان با اتفاقات اجتماعی، برنامه اینترنتی فوتبال 360 را تعطیل کرد اما در شبکه ورزش، فوتبال 120 را به عنوان تهیه‌کننده پی گرفت. مصاحبه فردوسی‌پور با جهانبخش از جایی شروع شد که او از وقفه هفت ماهه فوتبال 360 به دلیل «ناراحتی و عزادار بودن» گفت و در ادامه سوالاتی صریح از بازیکن تیم ملی درباره دیدار با رئیس‌جمهور، خواندن سرود ملی، خوشحالی پس از گل و… پرسید.
واکنش‌هایی که داشت: موضع‌گیری رسانه‌ها و کاربران در برابر مصاحبه فردوسی‌پور با جهانبخش کاملا متفاوت بود. دسته‌ای کنارش ایستادند و عده‌ای مقابلش صف کشیدند. مثلا خبرگزاری تسنیم عنوان «بازجو - خبرنگار» را برای فردوسی‌پور به کار برد و نوشت:« او کارمند رسمی صداوسیماست و به‌زعم خودش اگر «می‌خواست با مردم همراهی کند»، می‌توانست از مسئولیتش در برنامه‌سازی کناره‌گیری کند.» مشابه این انتقاد در مطلب روزنامه کیهان هم وجود دارد.
سرانجام ماجرا: بخش دوم مصاحبه فردوسی‌پور با جهانبخش به‌تازگی منتشر شده است و به‌نظر می‌رسد او بدون توجه به حواشی می‌خواهد کارش را بکند.
شائبه ماه/ همآهنگ هست یا نیست؟
آنچه رخ داد: هفته پیش خبر پخش مسابقه «همآهنگ» از شبکه‌های نسیم و افق رسانه‌ای شد. قسمت اول این برنامه که محصول مؤسسه مأوا وابسته به سازمان هنری رسانه‌ای اوج است، روی آنتن رفت اما قسمت‌های بعدی پخش نشد. «همآهنگ» برنامه استعدادیابی موسیقی و سرود است که تهیه‌کننده‌اش گفته : «یک گروه 120 نفره برنامه‌ساز در کل کشور چرخید و به سراغ استعدادها، شهر به شهر و روستا به روستا گشت تا آنها را شناسایی کند.» امیریل ارجمند، فلورا سام، عباس غزالی و اشکان کمانگری (خواننده) اعضای هیأت انتخاب این مسابقه هستند.
واکنش‌هایی که داشت: ابتدا عصر ایران نوشت: «برنامه تلویزیونی «همآهنگ» که با تبلیغات فراوان با عنوان روایت تازه از سرود و موسیقی آماده پخش از تلویزیون بود، پس از پخش یک قسمت متوقف شد. شبکه افق و نسیم به عنوان پخش‌کننده برنامه نیز توضیحی درباره علت توقف پخش اعلام نکرده‌اند.»
سرانجام ماجرا: روابط عمومی برنامه، عنوان توقیف را به کار نبرد اما دلیل ماجرا را هم شرح نداد:« پخش برنامه «همآهنگ» به دلایلی متوقف شده است، بر‌این اساس ضمن عذرخواهی از مخاطبان عزیز به علت عدم پخش قسمت دوم و سوم برنامه و قدردانی از مخاطبانی که پیگیر پخش هستند و ما را دنبال می‌کنند، تیم «همآهنگ» در حال پیگیری است و به‌زودی زمان جدید پخش برنامه اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
مشکوک ماه/ آمار سازمان تحقیقات صداوسیما
آنچه رخ داد: مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما بعد از مدت‌ها بالاخره آمار برخی برنامه‌ها و سریال‌ها را منتشر کرد. داده‌های جدید درباره سریال‌های نوروزی و ویژه‌برنامه‌های سال تحویل است که بر اساس آن سریال «نون. خ ۴» ۸۳.۵درصد و سریال «آتش و باد» ۴۸.۳ درصد بیننده داشته‌اند. ویژه برنامه «سال نو» شبکه سه با ۴۹.۳درصد ،«کودک شو» شبکه نسیم ۳۷.۶درصد و «نوروز دوست‌داشتنی» شبکه یک ۳۴.۴درصد بیننده به‌دست آورده‌اند. رئیس صداوسیما هم در جمع برنامه‌سازان نوروز گفت که: « در نوروز روسپید شدیم.»
واکنش‌هایی که داشت: بعد از انتشار نتیجه نظرسنجی، ابهامات آن را برشمردیم و این نتیجه به‌دست آمد که نمی‌توان به آمار و ارقام مرکز تحقیقات اعتماد کرد. خبرگزاری خبرآنلاین هم در این‌باره نوشت:«این خبر در حالی اعلام شده است که اطلاعات بیشتری از جامعه آماری مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما و از جمله تعداد افرادی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، در دست نیست.» فیلم نیوز هم به کاهش 37درصدی مخاطبان ویژه برنامه‌های سال نو نسبت به «عصرجدید» اشاره کرد.
سرانجام ماجرا: اگر تلویزیون صاحب چنین بیننده‌ای است، پس چرا از سوی مسئولان، مخاطبان و رسانه‌ها مورد انتقاد قرار گرفته؟! خبرآنلاین برای صحت‌سنجی، از کاربرانش خواست نظر خود را درباره محصولات نوروزی تلویزیون بیان کنند. غالب کامنت‌ها علیه برنامه‌ها و سریال‌هاست.
پاسخ ماه/ من صدام نیستم!
آنچه رخ داد: انتشار عکسی از حضور شهاب حسینی در تمرین تیم پیکان سوژه کاربران فضای مجازی شد که بخشی از آن را در صفحه آخر هفت صبح بازتاب دادیم. ابتدا جنس شوخی‌ها، تشبیه قیافه او با چهره‌های مشهور بود که خب حاصل طنازی هموطنان است.
واکنش‌هایی که داشت: بعد از واکنش‌های کاربران، رسانه‌های رسمی هم نسبت به چهره جدید حسینی موضع گرفتند و در نهایت خبری غیر رسمی منتشر شد که گویا او در گریم صدام است. کار از این فراتر رفت و خبر تکمله‌ای هم داشت: «حامد بهداد در نقش قصی صدام، کامران تفتی در نقش عدی صدام وسعید راد در نقش عزت ابراهیم در فیلمی به نام «عامل اعصاب» (اشاره به بمباران شیمیایی حلبچه) بازی خواهند کرد.»
سرانجام ماجرا: شهاب حسینی در صفحه اینستاگرام خود بازی در نقش صدام را تکذیب کرد و نوشت: پیرو دفاع از خود در برابر این موج تازه حمله سایبری به این بنده کوچک، باید عرض کنم که اینجانب کوچکترین اطلاعی از فیلم مذکور نداشته و این شایعه را قویا تکذیب می‌کنم، چرا که مطابق مرامنامه‌ای که در حرفه و زندگی خود به آن پایبندم حتی در برابر کوهی از طلا هم حاضر به ایفای نقش این شخصیت منفور نیستم.» او توضیح نداده آیا چهره جدید به خاطر بازی در فیلم و سریالی خاص است یا کلا چنین تیپی حاصل سلیقه شخصی اوست؟
تصمیم ماه/ نانوایی دردسرساز پیام
آنچه رخ داد: ابتدا به‌نظر می‌رسید ویدئوی پیام دهکردی که در حال پخت نان است، بخشی از یک فیلم یا سریال باشد. او اما با چهره‌ای خندان می‌گوید که به دلیل شرایط هفت ماه گذشته دست از فعالیت هنری کشیده و دیگر سراغ بازیگری نخواهد رفت و شغلش تا اطلاع ثانوی نانوایی است. عارفه لک همسر دهکردی هم با انتشار یک عکس، خداحافظی خود از دنیای بازیگری را اعلام کرد و نوشت: «نان، شغل جدید ماست…»
واکنش‌هایی که داشت: در فضای مجازی خیلی‌ها تصمیم پیام دهکردی را ستودند و عده‌ای نیز او را متهم کردند. این موضع دوگانه نیز در رسانه‌ها و صفحات شخصی چهره‌ها هم دیده شد. مثلا سید حسین حسینی مجری تلویزیون، رفتار دهکردی که برخلاف همکاران ایران را ترک نکرد و موضع انتقادی نگرفت را ستود. محمد مهاجری (روزنامه‌نگار) کنایه زد: « نمی‌دانم این تصمیم به‌خاطر بازی در سریال رسوای گاندو است یا دلیل دیگری دارد. اما اگر به‌خاطر سریال بوده خدا را سپاس بگویید و به کفاره حضور در آن کار،در شغل شریف نانوایی به خلق خدا خدمت کنید و دعا کنید که بقیه همکاران سریال هم شغل شرافتمندانه‌ای پیدا کنند.» خبرگزاری فارس هم با تیتر کنایی «نانواهایی که نان را به نرخ روز می‌خورند!» به مصاف ماجرا رفت.
سرانجام ماجرا: برای آقای دهکردی در شغل جدید آرزوی موفقیت داریم.
انتقاد ماه/ حمله به برادران لیلا
آنچه رخ داد: فیلم «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی همنشین با جار و جنجال است؛ از عدم صدور پروانه نمایش تا اتفاقات کن و محروم شدن از اکران داخلی. در آستانه سال جدید نسخه غیرقانونی این فیلم منتشر و در حجم بسیار بالا دیده شد. «برادران لیلا» فارغ از مسائل فنی و سینمایی، به دلیل نکات فرامتن هم محل بررسی بوده است؛ شاخص‌ترین آن سکانس سیلی زدن دختر بر صورت پدر.
واکنش‌هایی که داشت: دامنه حواشی و بازتاب‌های «برادران لیلا» به تلویزیون هم رسید. سید جواد پرئی و سید بشیر حسینی، مجریان برنامه «مضیف» به سعید روستایی تاختند و سازندگان را نواختند. حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان، کارشناس مهمان برنامه سحرگاهی «ماه من» هم از این فیلم و سکانس معروفش انتقاد کرد.
سرانجام ماجرا: جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده «برادران لیلا» در واکنش به انتقاد مجریان «مضیف» مصاحبه‌ای انجام داد و گفت:«متاسفانه حتی هیچ مسئول و خانواده مسئولی که نسخه قاچاق را دیدند و بعضا موضع هم گرفتند، اجازه نگرفتند و حق‌الناس به گردن آن‌هاست؛ به‌خصوص دو مجری تلویزیون که در جوار حرمین مقدسی فعل حرام انجام دادند، به قاچاقچیان فیلم کمک کرده و عدم رعایت قانون و شرع را کردند و بدترین اتهامات را به کارگردان فیلم نسبت دادند. آنها چطور به خود اجازه دادند این‌چنین سخن بگویند که عملکرد خودشان بدتر از آن است که می‌گویند.»
وداع ماه/ خداحافظی تلخ پوراحمد
آنچه رخ داد: ۱۶ فروردین‌ماه 1402 روزی تلخ برای هنر ایران است. روزی که خبر رسید کیومرث پوراحمد کارگردان شاخص سینما و تلویزیون ایران دار فانی را وداع گفته. کمی بعد به شکل رسمی گفته شد او خودکشی کرده.
واکنش‌هایی که داشت: بخشی از مطالب رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی توام با افسوس بود و به خاطره‌بازی با آثار این کارگردان فقید اختصاص داشت: شب یلدا، خواهران غریب، قصه‌های مجید، سرنخ، به‌خاطر هانیه، اتوبوس شب و… . سیل تسلیت‌های چهره‌های مطرح هم سرازیر شد.
در این میان اشاره پررنگ برخی رسانه‌ها بر خودکشی و استفاده از تعبیر «مرگ خودخواسته»، توام با انتقاد بود. دفتر مشاوره، سلامت و سبک زندگی سازمان امور دانشجویان در این‌باره بیانیه‌ای مفصل منتشر کرد که در بخشی از آن آمده بود: «خبر واقعه مرگ مرحوم کیومرث پوراحمد، هنرمند سینمای کشورمان بسیار متأثرکننده و تلخ بود و تلخ‌تر از آن موضع‌گیری‌ها و بازتاب‌هایی بود که توسط برخی رسانه‌ها در خصوص این موضوع صورت گرفت که می‌توان گفت بسیار غیرحرفه‌ای و غیرمسئولانه بوده و می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری در سلامت روان افراد جامعه داشته باشد.»
سرانجام ماجرا: یاد کیومرث پوراحمد به‌خیر. کسی كه از ابتدای دهه شصت تا به‌حال بیش از بیست فیلم و سریال ساخت و کارنامه درخشانی از خویش به یادگار گذاشت.
