عجیب اما واقعی: شنای دردسرساز هاشمی
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | «قسمت اول برنامه نشان ارادت با حضور سید جواد هاشمی به دلیل مشکلات فنی پخش نخواهد شد.» این خبری است که روز گذشته توسط روابط عمومی برنامه رسانهای شد. این اتفاق در حالی میافتد که نشان ارادت برنامهای ضبطی است و از مدتها پیش زمان پخش قسمت اول آن با حضور هاشمی مشخص بوده. «مشکلات فنی» نخنماترین توجیهی است که میتوان برای دلیل عدم پخش آن بهکار برد. نشان هدایت برنامهای مناسبتی به تهیه کنندگی پویان هدایتی است که هنرمندان مقابل دوربین از احساس خود نسبت به امام حسین (ع) میگویند.
مورد اول| دود زخمکاری
احتمالا قسمت دوازدهم زخم کاری که روز شنبه منتشر شد را دیدهاید. یا دست کم میدانید سید جواد هاشمی در سریال محمد حسین مهدویان چه موقعیتی دارد. او نقش شخصیت دستمالچی را بازی میکند که مالک (جواد عزتی) بعد از استیصال سراغش میرود. کارگردان برای نمایش این شخصیت در کوتاهترین زمان ممکن، او را در حالی نشان داد که با مالک در استخر قرار ملاقات گذاشته.
در این سکانس کوتاه، نیم تنه بالای هاشمی برای لحظهای نشان داده میشود. با انتشار بریدهای از سریال، خیلیها عطف به نقشهای مثبت سید جواد، با او شوخی کردند. از جمله هومن حاجی عبداللهی. تب این شوخی خوابیده بود که خبر آمد برنامه نشان ارادت با حضور هاشمی مشکل فنی دارد. دلیل واقعی اما سکانس زخم کاری است؟
مورد دوم| جنجال بیهوده سیما
این نخستین بار نیست که یک اتفاق معمولی در تلویزیون تبدیل به مسئله میشود. چه بسا اگر نظر مدیران اصلی سازمان را جویا شوید، مشکلی به موردی چون سکانس هاشمی در زخم کاری نداشته باشند. مدیران میانی و ناظران پخش اما تصمیمهایی میگیرند که نتیجه آن ایجاد جار و جنجال بیهوده است. شاید خودشان هم برهانی محکم برای این کار نیاورند ولی این سوال در ذهن خیلیها وجود دارد که گفتوگوی هاشمی بر مبنای کدام موارد حذف شده؟
مورد سوم| دودکش یادتان نیست؟
سکانس زخم کاری در حالی ایجاد حساسیت کرده است که چندی پیش سکانسی مشابه در سریال دودکش شاهد بودیم. فیروز (هومن برق نورد) در استخر شنا میکرد اما با رکابی. در جایی دیگر نصرت (بهنام تشکر) هم کنار او بود و بخشی از بالاتنهاش نشان داده شد. خب اگر نمایش استخر امری غیر قانونی است چرا در خود تلویزیون مورد استفاده قرار میگیرد؟
مورد چهارم| نقش یا نقش آفرین؟
یکی از مباحث ریشه داری که سالهاست مطرح میشود این است: نباید بازیگر را به نقشها سنجاق کرد. آفت عدم فاصله گذاری جایی است که بازیگر در زندگی شخصی خود کاری میکند که با شخصیت او در سریالها متفاوت است. ناگفته پیداست که هاشمی هنجارشکنی نکرده و فقط در یک اثر نمایشی در یک موقعیت متفاوت ظاهر شده.
احتمالا سخت گیری اخیر درباره سید جواد هاشمی هم از عدم همین فاصلهگذاری میآید. او سالها در نقشهای مثبت بازی کرده و حتی در سریال دادستان هم نقش او سیاه نبود. تصوری که از هاشمی در اذهان نقش بسته، مدیران تلویزیون را دچار این خطا کرده که او همیشه باید در همان قاب مثبت باقی بماند. حالا هم تصمیم شان این شده که به خاطر یک سکانس نباید گفتوگوی هاشمی در یک برنامه مذهبی پخش شود.
مورد پنجم| تلویزیون علیه تلویزیون
فراموش نکنیم داریم از یک سکانس صحبت میکنیم که مجوز قانونی از ساترا که زیرمجموعه صدا و سیما است، گرفته. شاید اگر ساز و کار سریالهای خانگی همچنان بر عهده وزارت ارشاد بود، این تعبیر شکل میگرفت که زخم کاری بر اساس یک سیاست مجزا مجوز بهدست آورده که با سیاستهای سیما همخوان نیست. حالا اما یک تناقض جدید شکل میگیرد که نشان از عدم همسویی در صدا و سیما دارد. میدانیم بیفایده است.
اما دوست داریم دلیلی که مانع از پخش گفتوگوی سید جواد هاشمی در یک برنامه مذهبی شده است را بشنویم. سید جواد هاشمی در نهایت یک بازیگر است و به اقتضای نقشها در موقعیتهای مختلف قرار میگیرد. حتی این حق را دارد که در برنامههای مفرحی مثل شام ایرانی و شبهای مافیا رویی دیگر ازخود نشان دهد. در زخم کاری هم کارگردان از او خواسته در یک موقعیت خاص قرار بگیرد. هاشمی هم گوش کرده و سریال مجوز گرفته. مشکل چیست؟ خود مدیران توضیح بدهند.