توافق بزرگ برای مبادله زندانیان؟
روزنامه هفت صبح | دیروز رسانهها خبر دادند که آمریکا برای رسیدن به توافق هستهای، یک پیش شرط دارد. همان طور که حدس زده میشد این پیش شرط که مربوط به آزادی زندانیان آمریکایی در ایران بود؛ بلافاصله توسط مقامات ایرانی رد شد ولی سخنگوی وزارت خارجه ضمن رد این پیش شرط گفت که این موضوع، میتواند در زمان کوتاهی حل و فصل شود و به این ترتیب نرمشی هم نشان داد.
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران دیروز به خبرگزاری رویترز گفت، بازگشت به برجام بدون آزادی چهار شهروند آمریکایی گروگان گرفته شده در ایران بعید است. او در حالی این اظهارات را مطرح کرد که بری روزن، یکی از دیپلماتهای سابق آمریکایی که در سال ۱۳۵۸ در سفارت آمریکا به دست دانشجویان پیروی خط امام بازداشت شده بود؛ در تلاش برای زندانیان آمریکا، شویی سیاسی به راه انداخته و در هتل کوبورگ، محل مذاکرات احیای برجام در وین اعتصاب غذا کرده بود.
مالی در دیدار با روزن گفت که او و خانواده گروگانها از این دیپلمات سابق آمریکایی میخواهند به اعتصاب غذای خود پایان دهد، چون پیام این اعتصاب ارسال شده است. بری روزن ۷۷ ساله هم در پیامی ویدیویی اعلام کرد، با توجه به وضعیت جسمانی و توصیه پزشکان پس از پنج روز به اعتصاب غذای خود پایان میدهد اما این به معنی دست کشیدن از خواستههایش نیست.
رویترز با توجه به این سخنان نوشته بود: مالی پیشتر تاکید داشت که موضوع چهار آمریکایی که مدتها است در ایران زندانیاند از مذاکرات هستهای جدا است. اما به نظر میرسد او یک گام به جلو برداشته و به طور تلویحی آزادی آنها را پیششرط توافق هستهای عنوان میکند. مالی به رویترز گفت: «این دو موضوع جدا از یکدیگرند و برای پیشرفت در هر دو مورد تلاش میکنیم.
اما میخواهم بگویم که تصور بازگشت به توافق هستهای در حالی که چهار شهروند بیگناه آمریکایی گروگاناند، خیلی دشوار است.» مالی گفت: «هرچند بهطور غیرمستقیم با ایرانیها درباره پرونده هستهای گفتوگو میکنیم، با آنها گفتوگوی مستقیمی درباره آزادی چهار گروگان هم داریم.»او به نام این زندانیان اشاره نکرد اما سیامک و باقر نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی از جمله ایرانی آمریکاییهای زندانی در ایران بهشمار میروند که وزارت امور خارجه آمریکا بارها از آنها نام برده است.
واکنش وزارت خارجه
سخنگوی وزارت خارجه دیروز صبح در نشست خبری هفتگی خود درباره اظهارات رابرت مالی و تعیین پیش شرط از جمله آزادی اتباع دوتابعیتی در ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران هیچ پیش شرطی را از روز اول نپذیرفته و طرح این موضوعات اگر برای مسائل داخلی و رسانهای باشد از آن عبور میکند ولی معتقد است مذاکرات به اندازه کافی پیچیده است و نباید با اظهارات پیچیده آن را پیچیده کرد.
وی گفت: درباره وضعیت اتباع ایرانی بازداشت شده در آمریکا نگرانی خود را از ابتدا اعلام کردیم و به خاطر موضوعیت انسانی این داستان چه به صورت مستقیم چه غیرمستقیم و چه پیش از مذاکرات و چه همراه با این مذاکرات این موضوع در دستورکار ما بوده ولی طبیعی است که دو مسیر مختلف است. اگر آمریکا به توافقاتی که از قبل هم انجام داده بود پایبند باشد این موضوع انسانی در کمترین زمان قابل حل است.
برخلاف اتباع ما که در آمریکا به گروگان گرفته شدهاند به بهانههای دور زدن تحریمهای غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا امروز در خاک آمریکا در شرایط غیرانسانی نگهداری میشوند برخلاف آنهایی که در ایران زندانی هستند قوه قضائیه اتهامات آنها را اعلام کرده و جرایمی را مرتکب شدند و در دادگاه صالحه مراحل آن طی شده است. این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: این دو مسیری است که از هم جداست ولی اگر اراده در طرف مقابل باشد در هر دو مسیر میتوانیم در کمترین زمان ممکن به توافق پایدار و قابل اتکا برسیم.
ماجرای سرمایهگذاری آمریکاییها چیست؟
دیروز همچنین مطلبی توسط ایندیپندنت منتشر شد که طبق آن رابرت مالی در مذاکرات وین پیشنهادی را داده که خودشان در اقتصاد ایران سرمایه گذاری کلان کنند و این ضمانتی بشود که دولتهای آینده نتوانند از برجام خارج شوند. سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به این مطلب گفت:
من درباره گمانه زنیهای رسانهای کمتر اظهار نظر میکنم، ولی عرض میکنم برجام به خوبی نشان میدهد این آمریکا بوده که تمامی شرکتها و کمپانیهای آمریکایی را تحریم کرده که وارد ایران شوند. براساس اینکه تحریمهای اولیه را نگهداشته و اگر مایلند تحریم کمپانیهای خودشان را بردارند در چارچوبی که قبلا ما مشخص کردیم، نه برای فروش محصولات ماندهشان، در چارچوب تجارت اصلی. برای اینکه مایلند تحریمهای اولیه را بردارند و تحریمهای خودخواسته را بردارند، تصمیم یک طرفه است که خودشان باید بگیرند و ربطی به ایران ندارد.