پنج سیاستمدار معروف شهرستانی
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | نگاهی به شهرهای کوچک کشور که از دل آنها سیاستمدارانی در حد وزیر معرفی شدهاند.
یک هفته پیش از محلات سیاسی تهران برایتان گفتیم و استقبال آنقدر بود که تصمیم گرفتیم کمی کلیتر نگاه کنیم و شهرهای سیاسی ایران را مرور کنیم. با این حال در شرایطی که شهرهای بزرگ مثل تهران، اصفهان یا تبریز و مشهد، به طور طبیعی صاحب سیاستمداران زیادی هستند، تصمیم گرفتیم سری بزنیم به شهرستانهای کوچکتری که اگرچه مرکز استان نیستند، اما در سیاست کم از مرکز ندارند. برای انتخاب این شهرستانها سری به فهرست کابینه دولت زدیم و البته چند شهر دیگر را هم در گوشه و اطراف کشور به آن اضافه کردیم.
* یک: محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پرشر و شور کابینه روحانی، متولد سال ۱۳۶۰ در شهرستان جهرم است. جهرم کم سیاستمدار نداشته است و دو وزیر دیگر در کابینه هاشمی رفسنجانی و نیز محمود احمدینژاد اهل این شهر بودهاند. علی محمد بشارتی جهرمی وزیر کشور دولت دوم هاشمی بود و سید محمد جهرمی وزیر کار و امور اجتماعی دولت اول احمدینژاد. او البته بعد از وزارت به عنوان مدیرعامل بانک صادرات منصوب شد و در دوره او بود که ماجرای اختلاس معروف به سه هزار میلیارد تومانی کشف شد. جهرمیها البته در سطح پایینتر از وزیر هم چهره شاخص سیاسی بزرگ داشتند مثل گودرز افتخار جهرمی که عضو شورای نگهبان بود و به مدت سی سال رئیس دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
* دو: سید محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت اهل لامرد است. شهرستانی در استان فارس. پسر او یعنی سیدمحسن علوی در حال حاضر نماینده همین شهرستان است اما دقیقا در نزدیکی لامرد در جنوب استان فارس، شهرستان دیگری به نام لار وجود دارد که افراد بسیار شاخصی در حوزه سیاست و اقتصاد دارد. مثلا سید عبدالواحد موسوی لاری، وزیر کشور دولت خاتمی اصالتا اهل لارستان است هر چند که محل تولد او شهر مُهر ذکر شده است. علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی و نماینده فعلی مجلس دهم نیز در لارستان به دنیا آمده است.
* سه: وزیر امور اقتصاد و دارایی روحانی یعنی فرهاد دژپسند اهل بهشهر است. بهشهری که در ابتدای انقلاب، چهره شاخصی مثل عبدالکریم هاشمینژاد را هم داشته است و حالا نیز شاخصترین سیاستمداری که اهل آنجاست؛ احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است که سابقه وزارت در دهه ۶۰ را هم داشته است. بهشهر در رده پایینتر هم نیروی مدیریتی و حاکمیتی داشته است و به طور مثال داوود کشاورزیان، رئیس فعلی سازمان حملونقل جادهای و مدیرعامل اسبق هما، اهل این شهر است.
* چهار: محمد جواد ظریف، سلبریتی و سوگلی این روزهای کابینه، متولد شهر تهران از یک پدر اصفهانی و یک مادر کاشانی است. اما کابینه حسن روحانی، یک کاشانی اصیل غیر از ظریف هم دارد. سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دومین وزیر کاشانی الاصلی است که از ابتدای انقلاب تاکنون به کابینه دولت راه پیدا میکند. نخستین وزیر کاشانی کابینههای بعد از انقلاب، حسین محلوجی، وزیر معادن و فلزات در دولتهای اول و دوم هاشمی رفسنجانی بوده است. کاشان البته شخصیتهای مشهور زیادی دارد و یکی از خطبای جمعه فعلی مشهد یعنی آیتالله امامی کاشانی هم اهل این شهر است.
* پنج: در همین استان اصفهان شهر دیگری به نام نجفآباد وجود دارد که میتوان آن را سیاسیترین شهر ایران دانست. شهری که تنها شهر غیر مرکز استان ایران بود که تا مدتها یک لشگر یعنی لشگر ۸ نجف اشرف، مرکزیت خود را در این شهر قرارداده بود. نجفآباد در طول جنگ تحمیلی دو هزار و ۳۰۰ شهید داشته است و در عرصه سیاست هم شخصیتهای مهمی چون آیتالله منتظری، قائم مقام رهبر انقلاب تا سال ۱۳۶۸، علی فلاحیان و قربانعلی دری نجف آبادی وزرای اطلاعات از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ و چهرههای سیاسی اصلاحطلبی مثل مصطفی معین یا محسن میردامادی از اعضای برجسته جبهه (منحل شده) مشارکت، اهل این شهر هستند. اما در کابینه روحانی این محمود حجتی وزیر جهادکشاورزی است که اهل نجف آباد است. کسی که سال ششم وزارت خود را میگذراند و دو دوره نیز در دولت خاتمی همین سمت را به عهده داشته است.
*** از طرقبه تا خامنه
شهرهای کوچک دیگری هم هستند که سیاستمداران مشهوری به جامعه معرفی کردند. مثلا محمدباقر قالیباف، کاندیدای سه دوره انتخابات ریاست جمهوری و محمد دهقان، عضو فعلی شورای نگهبان و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اهل این شهر است. در شمال کشور و شهرستان نور، علیاکبر ناطق نوری، رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی و برادرش احمد که سالها نماینده این شهر بود؛ سیاستمداران معروف شهر هستند.
روسای مجلس قبل و بعد از ناطق نوری نیز، اهل شهرهای کوچکی بودند. مهدی کروبی اهل الیگودرز است و اکبر هاشمی رفسنجانی اهل روستای بهرمان از توابع رفسنجان بود. در میان روسای جمهور، حسن روحانی از سرخه و احمدینژاد از آرادان استان سمنان هستند و سید محمد خاتمی از اردکان یزد. میرحسین موسوی، نخستوزیر دهه شصت نیز اهل خامنه از توابع استان آذربایجان شرقی است.