داستان اختراع پاستیل توسط آقای هاریبو
روزنامه هفت صبح | شاید باور نکنید که پاستیل در دهه ۱۹۲۰ میلادی کاملا اتفاقی اختراع شد، آن هم توسط یک کارگر ساده و ماجرا از این قرار بود، هانس ریگل، کارگر ساده یک کارخانه آبنباتسازی و البته صاحب تجربههای زیاد در زمینه شیرینیپزی و قنادی برای کسب درآمد بیشتر در آشپزخانه خانه کوچکش آبنباتهای خانگی درست میکرد که خیلی هم خوشمزه و پرطرفدار بودند، وقتی محبوبیت آبنباتهایش بالا میرود، به فکر انتخاب یک نام تجاری برای برندش میافتد و اسم «هاریبو» را انتخاب میکند که برگرفته از اسم خودش بود؛ اسمی که خیلی زود سر زبانها میافتد.
همان روزها فهمید که آبنباتهای میوهای محبوبیت بیشتری دارند و تصمیم گرفت برای قوام بیشتر یک تغییر کوچک در فرمول تولید آبنباتهایش ایجاد کند و برای این کار اضافه کردن کمی ژلاتین را انتخاب کرد. او و همسرش مواد را بعد از حرارت دادن در قالبهای کوچکی به شکل خرس ریختند و نتیجه کار خیلی هیجانانگیز شد.
ژلاتین موجود در مواد باعث شده بود که آبنباتهای جدید به ظاهر سفت، اما درواقع کمی نرم و چسبنده باشند. شکل خرسی آبنباتها و نرمی آنها توجه بچهها را جلب کرد و بهاینترتیب خرسهای هاریبو شهرت جهانی پیدا کردند و بعد از او بود که کمکم کارخانههای بزرگ پاستیلسازی با اسمهای مختلف تاسیس شدند و این آبنباتهای نرم و خوشخوراک در شکلها، مزهها و اسمهای مختلف راهی سبد تنقلات تمام مردم جهان شد.
*** شیبا، قدیمی محبوب
تا حدود ۳۰ سال پیش پاستیل خوراکی محبوب خارجیبازها بود، چون شرکتهای ایرانی سراغ تولید این محصول نرفته بودند و اساسا خانوادههای ایرانی زیادی اصلا نمیدانستند پاستیل چیست تا اینکه شرکت شیبا نهتنها شروع به تولید پاستیل کرد، بلکه با تبلیغات گسترده تلویزیونی موفق شد برندش را به خانوادههای ایرانی بشناساند.
شیبا قیمت محصولاتش را هم طوری قرار داد که درخواست بچهها برای خرید پاستیل از طرف خانوادهها بیجواب نماند. شیبا حتی با تولید محصولاتی که برای پاستیلبازها هم تازگی داشت توانست بازار را کاملا قبضه کند، شرایطی که با ورود برندهای جدید به این عرصه و رنگولعابی که آنها به پاستیلهایشان داده بودند تا اندازهای تغییر کرد. همزمان شیبا که احتمالا فکر میکرد جای پای خودش را در بازار ایران محکم کرده، دست از تبلیغات گسترده برداشت.
*** شیرینعسل، کم اما باکیفیت
چندسالی است که غول ایرانی تولید بیسکوئیت، شکلات و به طور کلی تنقلات؛ یعنی شیرینعسل وارد بازی تولید پاستیل شده است، اما محصولات این برند بیشتر در فروشگاههای اختصاصی خودش فروخته میشوند، چون به نظر میرسد میزان تولیدات پاستیلی شیرینعسل آنقدر زیاد نیست که به تمام سوپرمارکتها برسد و حضور این برند در بازار پاستیل بیشتر به دلیل جوری جنس و فعال بودن در این زمینه است.
با این وجود شیرینعسل که چندسالی است با نوآوری در بستهبندی و توسعه بازارش توانسته مشتریهای خاص خودش را پیدا کند، پاستیلهایش را هم خوب میفروشد. نکته مهم در تولیدات شیرینعسل قیمت خیلی مناسب آنهاست که چون با کیفیت نسبتا خوب محصولات ترکیب شده، عده زیادی را به خرید پاستیلها و سایر تولیدات این برند تشویق میکند.
*** مزههای جدید با مارابو
تا قبل از پیدا شدن سروکله برند مارابو در فروشگاهها، اغلب تولیدکنندههای پاستیلهای بستهبندیشده و اسمورسمدار، پاستیلهایی با طعمها و شکلهای نسبتا محدود و قدیمی تولید میکردند؛ یعنی نوشابهای و میوهای. مشتریهای پاستیلهای خاص با مزههای ویژه یا باید سراغ برندهای خارجی میرفتند یا از پاستیلهای فلهای و بدون بستهبندی استفاده میکردند.
اما مارابو که اسمش را از هاریبو وام گرفته، شروع به تولید پاستیل با طعمهای تازه کرد؛ مثلا پاستیل سبز ترش یا پاستیلهای مغزدار. شکلوشمایل بستهبندی محصولات مارابو هم از همان اول جلبتوجه کرد، چون بهجای استفاده از آیتمهای گرافیکی خاص خودش، از تصویر شخصیتهای کارتونی معروف استفاده میکند که طبیعتا در جلبتوجه بچههایی که همراه بزرگترها وارد فروشگاه میشوند تاثیر دارد.
*** آیدین، آهسته و پیوسته
آیدین هم از آن قدیمیهای تولیدکننده آبنبات و پاستیل است که همیشه جایگاه خودش را در بازار این محصولات داشته. البته آیدین در تمام این سالها تلاش چندانی برای به چشم آمدن در بازار نکرده و روی شناختهشده بودن اسمش حساب باز کرده است. انعکاس این موضوع را در بستهبندیهای قدیمی و شکلوشمایل نهچندان متنوع محصولاتش میتوان دید.
*** مفید بودن پاستیل، شایعه یا واقعیت؟
معلوم نیست بزرگترهای عاشق پاستیل اول این قصه را سر زبانها انداختند یا واقعا دلایل علمی محکم پشت ماجرای مفید بودن پاستیل وجود داشت، اما هرچه بود، از چندینسال پیش که پای پاستیل به عنوان یک تنقلات محبوب به خانه ایرانیها باز شد، گفته میشد که این خوراکی به دلیل داشتن ژلاتین برای پوکی استخوان مفید است و برای بچهها هم از جهت تقویت دندان و استخوان میتواند فایدههای زیادی داشته باشد.
اما مدتهاست که پزشکان و متخصصان تغذیه تاکید میکنند که پاستیل به دلیل داشتن قند زیاد و انواع مواد افزودنی، مثل هر تنقلات شیرین و شکردار دیگری نباید زیاد مصرف شود، در غیر این صورت نهتنها به بچهها و بزرگترها برای داشتن دندانها و استخوانهای خوب کمک نمیکند، بلکه میتواند ضررهای زیادی هم داشته باشد.