دیدار بااردوغان و پوتین؛ سوءتفاهمها برطرف میشود؟
روزنامه هفت صبح | یک: رئیسجمهور آمریکا هفته پرباری را پشت سر میگذارد. او در روزهای گذشته در بریتانیا با گروه هفت حشرونشر داشت و بعد در جلسه ناتو حضور پیدا کرد که در حاشیه آن با رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه دیدار کرد. او حالا قرار است در ژنو با یک رقیب اصلی یعنی پوتین دیدار کند.
* دو: دیدار اردوغان و بایدن در بروکسل و در حاشیه ناتو در حالی برگزار شد که دو کشورکینههای زیادی در دل خود از دیگری داشتند. یکی از نخستین کارهای بایدن نسل کشی خواندن کشتار ارمنیها در سال ۱۹۱۵ به دست عثمانی بود. امری که روسای جمهور پیشین آمریکا، حاضر به قبول آن نمیشدند.
اردوغان که مشهور است خودش را وارث سلاطین عثمانی میداند، نسل کشی خواندن کشتاری که بیش از یک سده پیش صورت گرفته بود را حملهای شخصی به خود و دولتش تلقی کرد. البته این تنها اختلاف نبود. غرب ترکیه را به فعالیتهای بیثبات کننده در مدیترانه و لیبی متهم میکند و سعی دارد تا دست او را در برابر اعمال فشار بر کشورهایی چون قبرس و یونان ببندد. با این همه آنطور که دو طرف اعلام کردهاند دیدار امیدوار کننده بوده است.
* سه: اما این دیدار حواشی هم داشت. دیدار میان جو بایدن و رجب طیب اردوغان روسایجمهور آمریکا و ترکیه در حالی برگزار شد که به نوشته رسانههای آمریکایی، کاخ سفید، به دلیل برخی حواشی که پیرامون دیدار جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا با سران ناتو پیش آمده بود، خبرنگاران آمریکایی را از اعلام دقیق زمان دیدار میان رجب طیب اردوغان و جو بایدن محروم کرد.
به نوشته نیویورک پست، به خبرنگاران آمریکایی اجازه داده شد پس از گذشت ۱۱۲دقیقه از دیدار میان جو بایدن و اردوغان وارد صحنه دیدار شوند اما کاخ سفید از دادن اطلاعات کافی درباره این دیدار خودداری کرد به طوری که، به نوشته سی ان ان، خبرنگاران برای دریافت اطلاعاتی از این دیدار به دفتر اطلاع رسانی کاخ ریاست جمهوری ترکیه متوسل شدند.
* چهار: از جمله حواشی دیدار میان جو بایدن و رجب طیب اردوغان، پشیمان شدن جو بایدن از تکرار توصیف خود از دیدار با اردوغان بود. جو بایدن در ابتدا درباره دیدار با اردوغان به خبرنگاران گفت« دیدار بسیار خوبی بود» اما وقتی یکی از خبرنگاران از او پرسید نشنیدم چه گفتید، جو بایدن گفت: من چیزی گفتم؟ نحوه مشت اندازی رئیس جمهور آمریکا با همتای ترکیهای باعث جنجال رسانهای شد و از نحوه دست دادن بایدن با اردوغان انتقاد شد. عدهای نیز گفتند اردوغان قصد نوازش دست بایدن را داشته است. اردوغان از بایدن به خاطر به رسمیت شناختن کشتار ارامنه عصبانی بود اما در این دیدار، ظاهر همه چیز صمیمی به نظر میرسید.
* پنج: اما دیدار با اردوغان تنها نقطه مهم دیدارهای اخیر بایدن نبود. او روز بیست و شش خرداد دیدار با پوتین را در برنامه خود داشت. این دو در حالی میخواستن دیدار کنند که قرار نبود نشست مطبوعاتی ای برگزار شود. مدتی قبل بایدن پوتین را قاتل خوانده بود و این موضوع هیاهوی بسیاری به پا کرد.
در آستانه نشست روسیه و آمریکا، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه در مصاحبهای با کانال تلویزیونی ان بی سی آمریکا، در مورد اظهارات بایدن که وی را «قاتل» میداند، خاطرنشان کرد که از زمان به دست گرفتن تصدی ریاست دولت به انواع حملات عادت کرده است و در کمترین حد نیز از این «برچسب ها» نگران نشدم.
* شش: بایدن از دست پوتین به خاطر سیاستهایش عصبانی است. غرب رئیسجمهور روسیه را بابت دستگیری ناوالنی مخالف اصلی دولت مقصر میداند و فشارهای زیادی را به روسیه میآورد تا او را آزاد کنند. با این حال به نظر نمیرسد که حتی تحریمها هم اثری بر روی پوتین داشته باشد که اصرار دارد تا ناوالنی به خاطر پروندههایی که برایش بابت مسائل اقتصادی باز شده، محاکمه شود.