راهنمای کسب سود برای تازه واردهای بورس
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | گزارشی درباره اهمیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری که ریسک پایین و بازدهی قابل قبولی دارند. اگر تازه وارد بورس شده‌اید، بهتر است خودتان را در برابر مشاهده سودهای نجومی کنترل کنید. دوبرابر شدن قیمت سهام یک شرکت در عرض یک‌ماه کار ساده‌ای نیست و پیدا کردن چنین سهامی کلی تخصص و مطالعه لازم دارد. در غیر این‌صورت ممکن است در همین یک‌ماه کلی از سرمایه‌تان را در بازار بورس از دست بدهید.
برای همین اغلب کارشناسان بازار بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به سهامداران تازه‌وارد معرفی می‌کنند. صندوق‌های درآمد ثابت، کمترین ریسک را دارند. سودشان نسبت به شرکت‌های بورسی خیلی کمتر اما بالاتر از نرخ سود بانکی است. صندوق‌های سهامی ریسک بالا با سود چشمگیر ۲۶۰درصدی نصیبتان می‌کنند و صندوق‌های مختلف راه میانه را برگزیده‌اند. موقع انتخاب صندوق مورد نظرتان باید حتما به قابل معامله‌بودن واحدهای سرمایه‌گذاری توجه کنید. اغلب صندوقها قابل معامله در بورس نیستند و برای خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری باید به شعبه صندوق مراجعه کنید.
در طرف مقابل صندوق‌های ETF کارتان را راحت کرده‌اند. هر موقع خواستید می‌توانید از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری، واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوقها را خرید و فروش کنید. در این گزارش ضمن بررسی عملکرد صندوق‌های درآمد ثابت، سهامی و مختلط، سه صندوق را با بیشترین بازدهی در یک‌سال گذشته معرفی کرده‌ایم. بررسی ترکیب دارایی صندوقها می‌تواند نشان‌دهنده میزان ریسک‌پذیری این صندوقها باشد. هرچه وجه نقد، سپرده بانکی و اوراق در ترکیب دارایی آنها بیشتر باشد به معنای ریسک کمتر و هرچه سهام بورسی بیشتر باشد، به معنای سود بیشتر است.
*** صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت با سود ۳۴درصد
کم‌ریسک‌ترین سرمایه‌گذاری در بازار بورس، متعلق به صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت است. سودشان چندان با سود سهام در بورس قابل مقایسه نیست اما نسبت به بانک‌ها چندقدم جلوتر هستند. تفاوت کارشان اینجاست که این صندوقها سود تضمین‌شده‌ای برایتان ندارند و همهچیز به روند فعالیت صندوق بستگی دارد. با این وجود امکان قرمز‌رنگ شدن این صندوقها در بازار بورس عملا دور از ذهن است. این طلسم در سبد دارایی‌های این صندوقها ریشه دارد. بخش اغلب پولی که به این صندوقها میسپارید، خرج خرید اوراق می‌شود. اوراق عموما درآمد ثابتی دارند که مبلغ آن پایین اما سودش قطعی است.
بعد از اوراق، نوبت به سهام می‌رسد. بخش دوم دارایی‌های چنین صندوق‌هایی را سهام بورسی تشکیل می‌دهد که سودشان خیلی بیشتر از اوراق است اما ریسک بالایی دارند. از آنجا که بخش کوچکی از دارایی‌های صندوق در سهام سرمایه‌گذاری می‌شود، نگرانی چندانی بابت ریسک این سرمایه‌گذاری وجود ندارد.بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت می‌توانند تا ۷۶درصد سالانه به شما سود برسانند. نمونه آن صندوق سرمایه‌گذاری مشترک البرز است که توانسته در یک‌سال اخیر چنین بازدهیای داشته باشد. این صندوقها قابل معامله در بورس یا اصطلاحا ETF نیستند و دردسرهای خاص خودشان را دارند.
در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت EFT بهترین عملکرد به صندوق فیروزه آسیا اختصاص دارد که در یک‌سال گذشته برای سرمایه‌گذارانش ۳۴درصد بازدهی داشته است. این صندوق با نماد فیروزا در بورس قابل مشاهده است. هر واحد سرمایه‌گذاری در این صندوق دیروز هزار و ۸۳۴تومان قیمت داشت. ترکیب دارایی‌های این صندوق نشان می‌دهد ۸۷درصد پول سرمایه‌گذاران خرج خرید اوراق شده و حدود ۱۲درصد در سهام سرمایه‌گذاری شده است. دیگر دارایی‌های این صندوق از جمله پول نقد و سپرده بانکی به یک‌درصد می‌رسد.
صندوق گنجینه یکم آوید، در رتبه دوم بهترین عملکرد سالانه قرار دارد.
این صندوق درآمد ثابت توانسته در یک‌سال اخیر ۳۱٫۶درصد بازدهی داشته باشد. قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری آن در آخرین روز معاملات هزار و ۲۷تومان است و می‌توان رد و نشان آن را با نماد گنجین در بازار بورس پیدا کرد. بررسی ترکیب دارایی‌های این صندوق نشان می‌دهد، ۵۱درصد پول مشتری‌ها در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌شود. ۴۰درصد آن را سهام خریده‌اند و هفت‌درصد وجه نقد است. باقی سبد این شرکت در بخش سایر دارایی‌ها دسته‌بندی می‌شود.
رتبه سوم بهترین عملکرد سالانه بین صندوق‌های درآمد ثابت قابل معامله، در اختیار صندوق گنجینه آینده روشن قرار دارد. این صندوق در یک‌سال اخیر بازدهی ۳۰٫۵درصدی برای سرمایه‌گذارانش به‌همراه داشته. تابلو بورسی آن را می‌توان با نماد صایند پیدا کرد. قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری آن در آخرین روز معامله هزار و ۳۷تومان است. وقتی پولتان را به این صندوق میسپارید، ۴۳درصد آن در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌شود و ۳۷درصدش روانه سپرده‌های بانکی می‌شود. ۱۸درصد دارایی‌های این صندوق سهام بورسی است و مابقی در بخش سایر دارایی‌ها دسته‌بندی می‌شود.
*** صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهام با سود ۲۶۰درصد
صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی به جای خرید اوراق، پول شما را مستقیم به بازار بورس می‌برند. برخلاف صندوق‌های درآمد ثابت که بخش عمده دارایی‌هایشان اوراق بهادار است، صندوق‌های سهامی اغلب دارایی‌شان را در سهام بورسی سرمایه‌گذاری می‌کنند. در عوض با این کار ریسک سرمایه‌گذاری چنین صندوق‌هایی بیشتر می‌شود. این روزها که بورس وضعیت خوبی دارد، سود این صندوقها به طور چشمگیری بالا است. ولی چنین سودی همیشگی نیست و ممکن است با نزولی شدن روند بورس، شاهد بازدهی منفی این صندوقها باشید.
البته این بازدهی منفی آنقدری به شما ضرر نخواهد رساند. روند چنین صندوق‌هایی عموما مشابه شاخص کل بورس اما با نوسانات کمتر است. توجه داشته باشید که حداقل بودجه لازم برای سرمایه‌گذاری در این صندوقها عموما بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت است. بازدهی صندوق‌های سهامی بعضا به ۴۷۰درصد سالانه می‌رسد. صندوق مشترک ارزش کاوان آینده توانسته در یک‌سال اخیر چنین بازدهیای داشته باشد اما این صندوق قابل معامله در بورس یا اصطلاحا ETF نیست. در بین صندوق‌های سهامی ETF و قابل معامله، هستی‌بخش آگاه بهترین عملکرد را در یک‌سال گذشته از خود نشان داده است.
این صندوق بازدهی ۲۶۲درصدی را در یک‌سال گذشته نصیب سرمایه‌گذارانش کرده و پول آنها را بیش از سه‌و‌نیم برابر کرده است. واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق با نماد آگاس در بورس قابل خرید و فروش است و ارزش هرکدام آنها ۱۲هزار و ۹۲۷تومان است. بخش عمده پولی که به این صندوق میسپارید، در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌شود. طوری که ۷۷درصد دارایی‌های این صندوق سهام است. ۲۱درصد دارایی‌های صندوق در سپرده بانکی و دو درصد در اوراق سرمایه‌گذاری شده است.
رتبه دوم پربازده‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری سهامی ETF به سپهر کاریزما اختصاص دارد که توانسته در یک‌سال گذشته ۲۵۰درصد بازدهی داشته باشد. این یعنی ارزش واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق در یک‌سال گذشته سه‌و‌نیم برابر شده و حالا به ۹هزار و ۶۲۷تومان رسیده است. صندوق سپهر کاریزما که با نماد کاریس در بورس فعال است، استراتژی پرریسک‌تری دارد. سپهر کاریزما ۸۹درصد پول سرمایه‌گذارانش را به بورس برده. ۱۰درصد آن را در بانک سپرده‌گذاری کرده و مابقی آن در بخش سایر دارایی‌ها قرار می‌گیرد.
صندوق سرمایه‌گذاری تجارت شاخصی کاردان، رتبه سوم بهترین عملکرد را در بین صندوق‌های سهامی ETF دارد. طوری که بازدهی یک‌سال اخیر این صندوق به ۲۲۹درصد می‌رسد. تجارت شاخصی کاردان را می‌توانید با نماد کاردان در بورس پیدا کنید. ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری آن حدود هشت‌هزار و ۵۰۰تومان است. بررسی دارایی‌های این صندوق نشان می‌دهد، روند سوددهی آن کاملا براساس فعالیت کارشناسانش در بازار بورس است. چراکه این صندوق کل پول سرمایه‌گذارانش را به بورس برده و این یعنی اگر وضعیت بورس خراب شود، ممکن است این صندوق نتواند بازدهی خوبی برایتان داشته باشد.
*** بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط با سود ۱۲۰درصدی
سود بالا و ریسک پایین چندان باهم همخوانی ندارند. اگر ریسک نکنید، نمی‌توانید انتظار سود چشمگیر داشته باشید. برخی صندوق‌های سرمایه‌گذاری راه میانه را در پیش گرفته‌اند. فعالیت آنها ترکیبی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت با کمترین ریسک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی با بیشترین سود است. برای همین اسمشان را صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط گذاشته‌اند. سودآوری‌شان تقریبا نصف صندوق‌های سهامی است اما خیلی بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت برایتان سود دارند.
ریسکشان هم تا حدودی کنترل‌شده است. چراکه براساس دستورالعمل‌ها باید بخشی از دارایی‌شان را در بخش‌های بدون ریسک سرمایه‌گذاری کنند. بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط بعضا به سالانه ۱۹۵درصد می‌رسد. چنین بازدهیای را صندوق مشترک کوثر رقم زده که بالاترین بازدهی بین صندوق‌های مختلط است. صندوق مشترک کوثر در بورس قابل معامله نیست. رتبه اول صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط قابل معامله در بورس یا ETF از نظر بازدهی در یک‌سال گذشته به صندوق ثروت‌آفرین پارسیان تعلق دارد. این صندوق در یک‌سال گذشته ۱۲۲درصد بازدهی داشته و پول مشتریانش را بیش از دوبرابر کرده است.
این صندوق با نماد ثروتم در بورس فعال است. ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری آن در حال حاضر شش‌هزار و ۲۵۲تومان است و بررسی ترکیب دارایی‌های این صندوق نشان می‌دهد ۶۴درصد پولی که به آنها میسپارید در سهام بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ۱۸درصد آن به اوراق بهادار تعلق دارد و ۱۸درصد دیگر روانه سپرده‌های بانکی می‌شود.صندوق سرمایه‌گذاری سپهر اندیشه نوین در رتبه دوم بازدهی قرار گرفته است. این صندوق در یک‌سال گذشته سرمایه مشتریانش را دوبرابر کرده و ۱۰۵درصد افزایش داده است. هر واحد سرمایه‌گذاری این صندوق پنج‌هزار و ۱۴۶تومان ارزش دارد. وزن سرمایه‌گذاری بورسی در سبد دارایی‌های این صندوق کمی سنگین‌تر است. ۷۴درصد پولی که به صندوق سپهر اندیشه نوین میسپارید، در سهام سرمایه‌گذاری می‌شود.
۱۳درصد آن را اوراق می‌خرند و ۱۳درصد دیگر را در سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند تا ریسک صندوق کمتر شود. مقام سوم بیشترین بازدهی در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط ETF به صندوق آرمان سپهر آشنا اختصاص دارد. این صندوق را می‌توانید با نماد آسام در بورس پیدا کنید. بررسی بازدهی سالانه آسام نشان می‌دهد، این صندوق در یک‌سال گذشته ۹۳درصد بازدهی نصیب سرمایه‌گذارانش کرده. بررسی ترکیب دارایی‌های آن نشان می‌دهد، حدود ۷۳درصد پول صندوق در سهام سرمایه‌گذاری شده است. ۲۴درصد وجه نقد است، دو‌درصد برای خرید اوراق اختصاص داده شده و مابقی آنها در بخش سایر دارایی‌ها دسته‌بندی می‌شود. با این حساب می‌توان گفت بخش قابل توجه یعنی یک‌چهارم سرمایه این شرکت بیکار مانده است و سود و ضرر ندارد.
