قاب تاریخ| ماجراهای عشقی فرح، روحانیون سینما رکس و...
روزنامه هفت صبح، مرتضی کلیلی | با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته میکنیم. در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شدهای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست. عکسهایی از مشاهیر تاریخ معاصر ایران، شهرهای ایران، عکسهای فوتبالی، نوستالژیک و… برای دیدن تصاویر و شرح آن ادامه مطلب را بخوانید.
یک: قاب تاریخ ۱
ماجراهای عشقی فرح پهلوی در دربار؛ مینو صمیمی که سالها منشی سفیر ایران در سوئیس و بعد از آن منشی فرح بود، در کتاب خاطرات خود «پشت پرده تخت طاووس» مینویسد: معروفترین فساد اخلاقی فرح، کشف رابطه او با فریدون جوادی بود. فریدون جوادی از قدیمیترین دوستان ایام تحصیل فرح در پاریس و در واقع اولین دوست او در فرانسه بود. به دنبال فرح، جوادی نیز به دربار راه یافت. جوادی دوست سفر و حضر فرح بود.
در مسافرتی که فرح و دوستانش به خجیر در منطقه جاجرود رفته بودند، فرح با جوادی مشغول معاشقه بود که یکی از سربازان گارد آنها را دید. سرباز چون جرات اعتراض به فرح را نداشت، به فریدون جوادی اعتراض میکند. این سرباز از لرهای خرمآباد بود و چون متعصب بود، نزد فرماندهاش سرهنگ بیگلری رفت و گفت: «ما خیال میکردیم که از یک زن عفیفه نگهبانی میکنیم و نمیدانستیم که اینطور مسائل هم در میان است.»
سرانجام سرباز را با تهدید و خریدن یک مغازه مرخص کردند. فرح نهتنها از فاش شدن این ماجرا واهمهای نداشت، بلکه دستور داد تا اتاق یکی از مأموران گارد را در اختیار جوادی قرار دهند تا نزدیک او باشد. ملکه مادر در این باره معتقد است فرح «عمداً و عالماً کاری میکرد که به محمدرضا لطمه بخورد.» ملکه مادر در عکسالعمل به این ماجرای عشقی مینویسد: «خب چه کار میتوانستم بکنم؟ اگر میخواستم به محمدرضا بگویم درست نبود و پسرم ناراحت میشد.
این بود که خودم فرح را خواستم که به او نهیب زدم و زنیکه گدازاده خجالت نمیکشی این قبیل کارها را جلوی چشم کارکنان دربار انجام میدهی؟» فرح گاهی اوقات رعایت شأن و جایگاه ملکه را نمیکرد و با هر بیسر و پایی طرح مراوده میریخت. از جمله با مربی اسکیاش که یک نجار سوئیسی بود، در حال معاشقه دیده شد. رفتار جلف فرح در کاخ یک مرتبه شاه را نیز به خشم آورد.
او در پاسخ به فرح که از شاه میخواست استراحت بیشتری بکند، با لحنی پرخاشکنان گفت: «تنها یک راه برای استراحت کردن من وجود دارد و آن هم این است که از دعوت کردن این بچه خوشگلها که دور و برتان میگردند، دست بردارید. وقتی اینجور آدمها دور و برم را گرفتهاند، چطور انتظار دارید که استراحت کنم؟
شرح عکس: سال ۱۹۷۶ میلادی (۱۳۵۵) در پیست اسکی سوئیس
قاب تاریخ ۲
خواهران نزهتالملوک؛ عینالملوک دختر سمت چپ و حورالعین دختر سمت راست. نزهت الملوک (متولد ۲۱ رجب ۱۳۱۱ق _۱۲۷۲ شمسی در تهران) اولین فرزند کوکب خانم درگاهی و عینالسلطنه قاجار بود. نزهتالملوک، عین الملوک، فخرالدوله(حور العین) روشنک و ملکه دختران عینالسلطنه بودند. عبدالصمد میرزا ملقب به عِزّالدوله، در سال ۱۲۲۴ هـ. ش در تهران متولد شد. او چهارمین پسر محمدشاه قاجار بود.
عبدالصمد به دلیل حرفشنوی و البته، علاقه نداشتن به کسب قدرت، مورد توجه ناصرالدین شاه بود و به حکومت قزوین منصوب شد و تا سال ۱۲۷۱ در همانجا ماند و بعدها، حکومت همدان، زنجان، ملایر و تویسرکان را تجربه کرد و در سفر اول ناصرالدینشاه به فرنگ، با او همراه شد.عبدالصمد به تاریخ علاقه فراوانی داشت.
او با دختر اعتضادالسلطنه، پنجاه و چهارمین پسر فتحعلیشاه قاجار ازدواج کرد. عبدالصمد، مدتی ایلخانی ایل قاجار را برعهده داشت اما به دلیل نداشتن حوصله، بیخیال این کار شد. او ترجیح میداد اوقاتش را در باغ فردوس، جایی در غرب تهران قدیم، بگذراند و کتاب بخواند. مرگ ناصرالدینشاه، سکه عبدالصمدمیرزا هم از اعتبار افتاد و او هم رفت وردست صدها شازده قجری که فقط از حکومت مواجب میگرفتند تا دهانشان را ببندند.
وی پس از اجباری شدن نام خانوادگی، به دلیل وابستگی خانواده مادرش به ایل ترکمن سالور، نام خانوادگی سالور را برگزید و عملاً، نسب قاجاریاش بر افراد ناآشنا، مکتوم ماند. عبدالصمدمیرزا، در دارالفنون تحصیل کرده و زبان فرانسه آموخته بود.(مرور قدیم)
قاب تاریخ ۳
برنامههای رادیو در اوایل تاسیس چه بود؟ رادیو در ایران سال ۱۹۴۰ میلادی راهاندازی و به دلیل اینکه برنامهها تنها در تهران قابل دریافت بود رادیو تهران نامیده شد. «ال پی الول ساتن» ایرانشناس انگلیسی در کتاب «رضا شاه کبیر یا ایران نو» در این خصوص نوشته است: برنامه رادیو بیشباهت به مندرجات روزنامه نیست.
البته قسمت اعظم وقت رادیو به نواختن موسیقی ایرانی و قطعاتی از موسیقی غربی اختصاص دارد و منظور اصلی دولت ایران از تاسیس رادیو آن است که وسیله آموزش عمومی باشد و از این رو اغلب مقالات اقتصادی و فرهنگی و صنعتی در رادیو خوانده میشود. در بخش دیگری از این کتاب آمده است: از آغاز جنگ دوم جهانی تاکنون ایرانیان وسیلهای نداشتند تا بتوانند وقایع و حوادث جهان را به زبان خودشان بشنوند و به همین جهت طبق آمار موجود در سرتاسر کشور ایران پنج تا شش هزار دستگاه رادیو بیشتر وجود نداشت.
منبع: رضا شاه کبیر یا ایران نو ، نوشته ال پی الول ساتن، ترجمه عبدالعظیم صبوری(کافه تاریخ)
قاب نوستالژی ۱
زندگی روزمره در سطح شهر تهران سال ۱۳۷۵(آژانس عکس ایران)
قاب تاریخ ۳
چند روحانی مشغول نگاه کردن به داخل سینما رکس در آتش سوخته- آبادان سال ۱۳۶۳٫ عکس از منوچهر دقتی
قاب نوستالژی ۲
پیکنیک یک نفره در حاشیه تهران - ۴۰ سال پیش. (از صفحه علیرضا محمودی)
قاب تاریخ ۴
جلد مجله دنیای ورزش سوم دی ۱۳۶۷؛ وقتی فوتبال حدفی کشور با بازی استقلال ایزد مهرآباد حساس میشود!