موج وحشتناک گرما از اهواز تا شانگهای
روزنامه هفت صبح | اهواز، سویل و شانگهای؛ احتمالا هیچ خبر دیگری به جز رکورد گرما نمیتوانست این سه شهر را از ایران، اسپانیا و چین کنار هم بگذارد. روز شنبه یک توئیت ناسا توجه همه به خصوص اهوازیها را به خودش جلب کرد. ماجرا این بود که تصاویر ماهوارهای از این سه شهر آنها را به ترتیب به عنوان گرمترین شهرهای روی زمین کنار هم قرار داد. ناسا در توئیتی گرمترین نقاط کره زمین را نشان داد و اهواز با ثبت دمای ۴۶.۵ درجه سانتیگراد گرمترین نقطه کره زمین بود. این سازمان با این تصاویر نشان داد که فرقی ندارد کجای این کره ساکن باشید؛ در هر صورت تابستان سال ۲۰۲۲ موج گرما در تمام نقاط جهان رکورد زده است.
حالا که تصاویر ناسا توجهات را جلب کرد، باید این را هم گفت که این گرما طبیعتا فقط در اهواز نمیماند و آرام آرام به شمال کشور حرکت میکند. به غیر از اهواز، این موج گرما کم کم به شهرهای دیگر کشور هم میرسد و تمام وسعت آن را در برمیگیرد و این گرما تا آخر هفته ادامه خواهد داشت. اینطور که یکی از مدیران توانیر مصاحبه کرده از امروز به طور متوسط روزی یک درجه دمای هوا افزایش مییابد که مصرف برق را زیاد میکند.
شرایط نارنجی در اهواز
در اهواز اوضاع چطور است؟ همزمان با خبری که ناسا اعلام کرد، مدیرعامل شرکت برق منطقهای خوزستان هم گفته بود که روز سهشنبه هفته قبل پیک مصرف برق در این استان به اوج خودش رسیده. همه اینها باعث شد که استانداری امروز را برای خوزستانیها تعطیل کند. چرا اوضاع از نظر سازمان هواشناسی این استان هم به شرایط نارنجی درآمده.
در واقع توده گرد و خاکی که از عراق وارد نواحی عربی و جنوب غربی کشور شده باعث شده این گرما ماندگارتر هم بشود و کیفیت هوا و دید افقی کاهش یابد. علاوه بر این، شرجی بودن مناطق و افزایش رطوبت در کنار دمای ۵۰ درجهای هوا، اوضاع را برای ادارات سختتر کرده و ممکن است مصرف برق را از توان نیروگاههای این استان بیشتر کند.
سه روز سخت برای همه شهرها
سهشنبه پیچ سخت این روزهاست. مدیرکل هواشناسی خوزستان گفته بود که این بالاتر رفتن دمای هوا برای مردم این استان تا سهشنبه ادامه دارد. از قضا جیرفتیها هم به دلیل افزایش دما تعطیل هستند. این موج گرما در تهران دما را از ۴۰ درجه بالاتر میبرد اما بررسی اطلاعات هواشناسی نشان میدهد این موج در پایتخت تا جمعه ادامه خواهد داشت. از روز سهشنبه کمکم در برخی مناطق مانند شیراز، اهواز، بندرعباس و مشهد مقدس هوا نسبت به هفته پیش فقط اندکی گرمتر میشود یا در حدود دمای هفته پیش خواهد ماند.
در برخی از شهرهای دیگر به جز گرما، موج بارندگی هم اضافه شده که منجر به وزیدن بادهای گرم میشود. پیشبینی شده که این وضعیت در جنوب سیستان و بلوچستان، هرمزگان و جنوب کرمان رخ دهد. پیشبینی شده که روز سهشنبه دما در این نقطه به بالای ۵۰ درجه برسد ولی دمای هوا تنها فاکتور موثر نیست؛ میزان شرجی بودن و رطوبت هوا هم بهنوبه خود نقش مهمی در تعیین آستانه تحمل بشر دارند. نتایج تحقیقات اخیر دانشمندان در آمریکا نشان میدهد که ترکیب گرما و رطوبت میتواند بسیار سریعتر از آنچه تاکنون پنداشته میشد خطرناک شود و آستانه تحمل بشر را تحت تاثیر قرار دهد.
به خاطر همین بوده که اهواز حالا از شدت گرما در نقشه ناسا به رنگ سیاه درآمده است. به غیر از این، هفته پیش رکورد گرمترین روز در خرمآباد هم شکسته شد. روز شنبه دمای هوای لرستان طی ۲۴ ساعت به ۴۶.۶درجه سانتیگراد رسید که از ۵۰ سال گذشته بیسابقه بوده. از آنجایی که بعد از هر سختی آسانیست، این توده گرما هم خواهد رفت. پیشبینیها حاکی از این بود که با شروع ماه مرداد کم کم درجه هوا کاهش پیدا میکند و هوای خنکی که از شمال وارد کشور شده که حتی ۵ تا ۱۰ درجه درما را پایین میآورد.
گرمای مرگبار در قاره اروپا
موازی با ما، در آن سوی دنیا این گرمای بیسابقه بسیاری از ساکنان قاره سبز را هم شوکه کرده و باعث مرگ افرادی که به این اقلیم عادت ندارند شده. با اینکه درجه هوا در اروپا به این میزان که ما تجربه میکنیم نمیرسد اما تا همین جای کار ۳۲۲ نفر در پرتغال و اسپانیا گرما را تاب نیاورده و جان خود را از دست دادهاند.
بالاترین میزان درجه هوا در این دو کشور برابر ۴۷درجه سانتیگراد بوده. احتمالا برای ما هم این خبر که اداره هواشناسی بریتانیا برای نخستینبار بابت گرمای شدید در انگلستان (۴۱ درجه سانتیگراد) هشدار قرمز صادر کرده یک شوخی است. اما در هر صورت این موضوع منجر به اعلام یک وضعیت اضطراری ملی در این کشور شده است. اگر سوال کنید که چرا طاقت ما مقابل گرما متفاوت است باید اینطور گفت که شرجی بودن و رطوبت هوا، آستانه تحمل افراد را پایین میآورد.
تا این اندازه که اگر میزان شرجی بودن هوا صددرصد باشد آستانه تحمل ما از دمای ۳۱ درجه بیشتر نخواهد شد. اگر رطوبت هوا تنها ۶۰ درصد باشد هم، تحمل ما نهایتا تا ۳۸ درجه میرسد. به همین خاطر هم دمای هوا بالاتر میرود، قلب سختتر کار میکند، آب بدن کاهش مییابد و اینطور میشود که گرمازدگی ما را هم تهدید میکند؛ چه برسد به شهروند کشوری که دور تا دور آن را آب گرفته و میزان رطوبت هوا در آن بالاتر است.