حکایتهایی درباره احمد آزاد و مهدی یراحی
روزنامه هفت صبح| یک: احمد آزاد خواننده سبک کوچه بازاری درگذشت و مراسم خاکسپاری او در سکوت خبری در اصفهان برگزار شد. کسی که سالهاست بسیاری از ترانههای او به شکل کلیشههای زبانی وارد ادبیات عامه فارسی شده. او مدتها پیش از ایران مهاجرت کرده بود و در آمریکا زندگی میکرد. بعد از مرگ اما پیکر او به ایران منتقل شد و در باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شد. گفته شده این خواننده به علت ابتلا به بیماری سرطان در سن ۶۰سالگی جان خود را از دست داده است.
خبر درگذشت او اما به نظر میرسد آگاهانه با اندکی تاخیر و بعد از برگزاری مراسم خاکسپاری منتشر شد. چون او سالها خارج از کشور ساکن بود و حتی با تلویزیونهای فارسی زبان خارج از کشور همکاری داشت، ممکن بود بر سر انتقال جسد او مشکلات و حواشی ایجاد شود. مشابه آنچه ۸ سال پیش در مورد دفن دو جوان موزیسین سبک راک شاهد بودیم.
آن زمان برادران فرازمند از اعضای گروه موسیقی سگهای زرد در نیویورک به وسیله یکی از دوستان قدیمیشان با مسلسل به قتل رسیدند و بعد انتقال جسد و دفن آنها در قطعه هنرمندان با مخالفتهایی بین چهرههای سیاسی مواجه شد. این ماجرا البته با پیگیری وزارت فرهنگ و ارشاد به سرانجام رسید اما خب بحثهایی حتی در کمیسیون فرهنگی مجلس و بعضی رسانهها در مخالفت با این تصمیم در جریان بود.
اسم احمد آزاد به شهرت آهنگهای خوبش نبود و همین مسئله شاید به برگزاری مراسم تدفین او در آرامش و سکوت خبری کمک کرد. تا زمانی که خبر درگذشت این هنرمند منتشر شد خیلیها نمیدانستند او خواننده ترانههای مشهوری مثل «پیرهن صورتی دل منو بردی» (بعد از ایرج) یا «خوشگل مو شرابی، دوستت دارم حسابی» یا «ساقی امشب مثل هر شب اختیارم دستته» است.
مضمون ترانههای او هم طبعا با نگاه رسمی حاکم بر سیاستهای فرهنگی کشور همخوانی نداشت اما به هرحال ترانههای او بهخصوص در دهه ۱۳۷۰ به بخشی از فرهنگ عامه رسوخ کرده بود. هنوز هم آهنگهای شاد و بزمی احمد آزاد بخش جدایی ناپذیر خیلی از جشنهای عروسی و شادی اقشار مختلف مردم است.
احمد آزاد البته در دوران اوج شهرت هم به نوعی در مهجوریت ماند. او در ژانر موسیقی کوچه بازاری به اندازه چهرههایی مثل جواد یساری، عباس قادری و حتی جلال همتی شناخته نشد. شاید به این دلیل که او با پیشتازان این سبک مثل آغاسی، مقامی، مهدیان، وفایی و دوران اوج این سبک فاصله سنی قابل توجهی داشت. احمد آزاد متولد ۱۳۴۰ بود و تازه در دهه ۶۰ و ۷۰ بیشتر آلبومهای خود را منتشر کرد.
او با ردیفهای موسیقی ایرانی آشنا بود و از ایرج خواجهامیری و اکبر گلپایگانی تاثیر گرفته بود و با نصرالله معین رفاقت نزدیکی داشت. فعالیتهای احمد آزاد صرفا محدود به موسیقی نبود و در رشته مهندسی برق هم تحصیل کرد. او در دوران فعالیت هنری خود حدود ۱۰ آلبوم منتشر کرد و ترانه و آهنگسازی خیلی از آثارش را خودش برعهده داشت.
دو: دیروز انتشار یک استوری در اینستاگرام مهدی یراحی خیلی جنجالی شد. مهدی یراحی خواننده پاپ داخل کشور در این استوری که عینا آن را توئیت هم کرد، نوشته بود:«وداع بعد از رفتن». این جمله خیلی از کاربران را به اشتباه انداخت که مهدی یراحی هم از کشور مهاجرت کرده است. بعد از چند ساعت اما او با توئیت دیگری توضیح داد که ماجرا ربطی به مهاجرت ندارد و «نام اثر جدیدیست که در آبان منتشر میشود. از همدلی تمامی همراهان سپاسگزارم»
با این حال این چند ساعت تعلیق باعث دلخوری و تشویش هواداران این خواننده پاپ شده بود. بعد از موج مهاجرت اخیر خوانندههایی مثل سینا سرلک، مهدی مدرس، رضا شیری، سامان و … خیلی دور از انتظار نبود که یراحی هم به این قطار پیوسته باشد. بهخصوص که او از چند سال پیش هم در داخل کشور ممنوع الکار شده. یک مرتبه او در سال ۹۷ به دنبال حمایت از اعتراضات کارگران خوزستانی به مدت ۶ ماه از فعالیت رسمی محروم شد و در سال ۹۸ هم با موضعگیری سیاسی او در جریان حوادث آبان ماه ممنوعیت دیگری به او ابلاغ شد.
مهاجرت البته از لحاظ هنری قطعا اتفاق خوبی برای برند مهدی یراحی در بازار موسیقی ایران نیست چون او در سالهای اخیر حساسیت خود را نسبت به مسائل اجتماعی نشان داده و با انتشار آثاری مثل «پاره سنگ» و «دختر آبی» شمایل متفاوتی از خود ارائه داده. یا اذانی که او خوانده بود مورد تحسین چهرههای بینالمللی مثل رجب طیب اردوغان، اریک آبیدال، محمد حدید، سیبل جان و … قرار گرفت. در صورت مهاجرت و دور شدن از این اتمسفر طبعا این خواننده ۴۰ساله از مسیری که برای خود تعریف کرده دور خواهد شد.