عملیات نجات زاگرس با رمز «الگن»
روزنامه هفت صبح، هانیه درویش | «حال زاگرس خوب نیست»؛این جمله صرفا به آتشسوزی اخیر زاگرس بر نمیگردد بلکه تقریبا هرساله با گرم شدن هوا شاهد آتشسوزیهای گستردهای در جنگلهای زاگرس هستیم که حال این رشته کوه باارزش کشورمان را بد و بدتر کرده است. اما آتشسوزی تنها بخشی از این فاجعه است.
بهرهبرداری نامناسب، تغییر کاربری اراضی و زوال و عدم زایش جنگلهای بلوط، زاگرس را به ورطه نابودی کشانده است و همه اینها تمام آن چیزهاییست که وقتی پسری از دیار زاگرس آنها را شنید تاب نیاورد، کار و زندگیاش را در تهران رها کرد و با یک برنامه سفت و سخت برای مراقبت و احیای زاگرس به زادگاه خود یعنی الگن بازگشت و حالا با راهاندازی بنیاد الگن به زاگرس جایی که به آن تعلق دارد و روی دامنهاش بزرگ شده، خدمت میکند.
سعید انصاریان ۳۰سال دارد و کارگردانی سینما خوانده و ویدئو گرافیست است. او در الگن، یکی از روستاهای کهگیلویه و بویراحمد به دنیا آمده، اما از ۱۰سالگی به واسطه شغل پدر از الگن خارج شد، در دانشگاه بوشهر تحصیل کرد و سال ۸۹ برای کار به تهران آمد. او در زمینه کاری خود توانسته بود شغل و جایگاه خوبی در تهران کسب کند اما همیشه در گوشه ذهنش رویای بازگشت به الگن را میپروراند و اتفاقهایی دست به دست هم داد تا او زودتر به این رویا جامه عمل بپوشاند.
میگوید: «تقریبا سه سال پیش با تماشای مستند نمک زمین در جشنواره سینما حقیقت به کارگردانی ویم وندرس که سرگذشت زندگی زوج برزیلی فرانسوی بود که با کاشت دو میلیون اصله درخت یک جنگل مرده را در برزیل احیا کرده بودند، تمایلم به برگشت به زاگرس بیشتر شد، اما هنوز نمیدانستم جنگلهای زاگرس در خطر است تا اینکه محمد درویش فعال محیط زیست تعطیلات نوروز به الگن آمد و مرا در جریان حال و روز ناگوار این جنگلها گذاشت.
در جریان این گفتوگوها متوجه شدم زایش بلوط در زاگرس متوقف شده است. یعنی درختان بلوط به واسطه چرای دام در جنگلها، وقتی هنوز رشد نکرده و نهال نورسی هستند توسط دام خورده میشوند، برای همین هم دیگر بلوط جوانی در زاگرس نداریم و بلوطهای مسن هم به دلیل خشکسالی و آتشسوزیهای مکرر در حال نابودیاند.»
*** ۲ میلیون درخت بلوط به زاگرس اضافه میکنیم
دیگر وقت بازگشت به الگن رسیده بود و سعید با کنار گذاشتن ترسهایش از این تصمیم بزرگ در زندگی به الگن رفت و حالا بیش از یک سال است که از افتتاح بنیاد الگن میگذرد و حرکت رو به جلوی این بنیاد آنچنان پر قدرت و سریع بوده که آنچه سعید گمان میکرد ممکن است در طول ۱۰سال فعالیت به دست آید حالا با گذشت یک سال به دست آمده است. این مجموعه اهداف زیادی را دنبال کرده و دستاوردهای خوبی داشته.
سعید برای این کار فازهای کوتاه مدت و بلندمدت ترسیم کرده است و درباره اهداف کلی بنیاد میگوید:«گسترش و مراقبت از جنگلهای بلوط و سایر گونههای جنگلی سازگار با اقلیم، مراقبت از گونههای جانوری، آموزش به اهالی بومی برای ارتقای کیفیت زیست مسئولانه و تبدیل مدرسه متروکه به فرهنگسرایی برای تجمع بچهها و در نهایت تبدیل الگن به دهکده سبز و عاری از پسماندهای پلاستیکی از اهداف کلی بنیاد است.
اما همه این اهداف در دل خود جزئیاتی دارد. مثلا در هدف اول ما بنا داریم در قالب بنیاد الگن و در مدت ۲۰ سال آینده، ۲میلیون درخت بلوط به زاگرس اضافه کنیم. برای این کار در فاز اول باید بتوانیم چیزی حدود ۳۰۰ هزار بذر بلوط بکاریم که خوشبختانه این کار انجام شده است. یا در هدف آموزش اهالی بومی ما چون معتقدیم آینده الگن در دست بچههای الگن است، آموزشهایی مرتب در قالب کلاسهای مختلف نقاشی، قصهخوانی، زبان انگلیسی و.. برای بچهها برگزار میکنیم که به ارتقای سطح آگاهی بچهها و بزرگسالان کمک فراوانی کرده است.»
*** فعالیتهای داوطلبانه قدرت زیادی به بنیاد داده است
بنیاد الگن از ابتداییترین مراحل با پشتیبانی و حمایت داوطلبان بیشماری همراه بود. هرچند که پشت این بنیاد اقدامات، هماهنگیها و برنامهریزیهای دقیق خالق بنیاد وجود داشت اما فعالیتهای داوطلبانه باعث شد این بنیاد ره ۱۰ساله را یک ساله رفته باشد. سعید درباره این حمایتها میگوید:« این همراهیها از همان ابتدا یعنی زمانی که تصمیم گرفتیم یک بنای قدیمیدر الگن را بازسازی و مکان اصلی استقرار قرار دهیم، شروع شد.
برای این کار داوطلبان زیادی در قالب طرح«یک رویا» با ما همکاری کردند و ما توانستیم خیلی زود«خانه اشتیاق» را تکمیل کنیم. اما این شروع ماجرا بود و داوطلبان در این یک سال هم حمایتهای بیشماری از ما کردهاند. در ابتدا داوطلبانی که ما دعوت میکردیم، بیشتر کارشناسان بخشهای مختلف بودند. مثلاً در حوزه کتاب و کودک و قصهگویی و دیگر رشتهها. ولی برای امسال در حوزه کاشت، داوطلبان زیادی را دعوت خواهیم کرد.
تم داوطلبی در الگن داوطلبان حرفهای است نه آدمهایی که برای تفنن به الگن بیایند. داوطلبانی که به الگن میآیند، با آگاهی از ماجرای الگن میآیند و حتی پیش از آمدن رزومهای به ما میدهند و حوزهای که در الگن قرار است کار کنند مشخص میشود و به محض ورود به اینجا، سرجای خودشان قرار میگیرند و مشغول میشوند. در بنیاد بخش جذابی به نام سرپرستی درخت هم وجود دارد.
به این صورت شما میتوانید مسئول یکی از درختهای این منطقه شوید. کسی که سرپرستی نهالی را در الگن میپذیرد مسئول معنوی آن درخت خواهد بود و پلاک نهال به نام وی ثبت خواهد شد و شناسنامهای از طرف ما دریافت خواهد کرد. حتی میتواند برای درختش نامی انتخاب کند یا کاشت نهال هم میتواند توسط خودش انجام شود. همچنین میتوانید به الگن بیایید و به درخت خود سر بزنید و یا مدام از طریق درختبانان ما در جریان وضعیت نهال قرار گیرید.»