مشاوره حقوقی|نکات فنی و حقوقی در مورد نقل و انتقال مالکیت کانال‌های تلگرامی
روزنامه هفت صبح | مریم اعتماد (وکیل پایه یک دادگستری)
تا چندی پیش، کمتر کسی باور می‌کرد که مدیریت یک کانال تلگرام، شغل پردرآمدی باشد. اما امروزه خرید و فروش کانال‌های تلگرامی و یا تبلیغات آنلاین در کانال‌های تلگرامی یکی از روش‌های مدرن کسب درامد محسوب می‌شود. مصاحبه‌های برخی از مدیران کانال‌های پرمخاطب کشور و اعلام درامدهای چند ده میلیونی موید همین مسئله است. به عنوان مثال مدیر یکی از کانال‌های معروف تلگرامی (با بیش از یک میلیون عضو) از درامد ماهیانه ۳۰ میلیونی خود پرده برمی‌دارد.
از سوی دیگر طبق آمارهای جهانی، تلگرام چهاردهمین سایت اینترنتی پرمخاطب در بین ایرانیان است و حدود ۴۰ درصد از بازدیدکنندگان این شبکه اجتماعی را ایرانیان شکل می‌دهند. این آمار در کنار گزارش برخی افراد و نهادها مبنی عضویت بیش از ۲۰ میلیون ایرانی در تلگرام نشانگر محبوبیت این ابزار در بین ایرانیان است.
بنابراین گسترش کانال‌های تلگرامی و رقابت این کانال‌ها برای عضوگیری، تبدیل به بستری برای کسب درامد شده است. انتشار تبلیغات اینترنتی و یا واگذاری کانال، ساده‌ترین روش‌های کسب درامد از یک کانال هستند هرچند می‌توان روش‌های پیچیده‌تری نیز برای کسب درامد از کانال‌ها متصور شد.
در ادامه خواهیم گفت که در زمان نقل و انتقال مالکیت کانال‌های تلگرامی بین فروشنده و خریدار، باید به چه نکات فنی و حقوقی توجه داشت.
***
چگونه مالکیت کانال را بصورت فنی منتقل کنیم؟
یکی از روش‌های انتقال مالکیت کانال، استفاده از گزینه change number در قسمت setting نرم‌افزار می باشد. باید دقت داشت که با تغییر شماره تلگرام، علاوه بر حساب کاربری، کلیه اطلاعات ذخیره‌شده شما بر روی سرورهای تلگرام (از قبیل پیام‌ها، شماره تماس‌ها، فایل‌ها و غیره) نیز به شماره جدید منتقل می‌شود. فلذا مالک جدید کانال می‌تواند بسیاری از پیام‌های قبلی شما را بازیابی کند. این مسئله می‌تواند تبعات امنیتی مختلفی برای شما ایجاد کند. از سوی دیگر پس از انتقال مالکیت، باید بلافاصله از طریق Active Sessions، دسترسی فروشنده به اکانت را قطع نمود و سپس از منویAdministrators کانال، دسترسی سایرین به مدیریت کانال را متوقف نمایید.
***
چارچوب حقوقی برای نقل و انتقال مالکیت کانال
پرداختن به ماهیت نقل و انتقال مالکیت کانال‌های تلگرامی (که واگذاری عین است یا منفعت یا …) بحثی تخصصی است و در این مقال نمی‌گنجد اما در هرحال، از آن جا که ماده ۱۸۳ قانون مدنی مقرر می‌دارد؛ "عقد عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر انجام امری نمایند و مورد قبول آن ها باشد" و ماده ۲۱۹ قانون مدنی که بیان می‌دارد؛ "عقودی که برطبق قانون واقع شده باشد بین متعاملین و قایم مقام آن‌ها لازم‌الاتباع است" ، بدیهی است که نقل و انتقال مزبور نیز در ذیل این مواد می‌گنجد.
با همه این اوصاف و با توجه به خطرات متعدد فنی و حقوقی که در زمان انتقال مالکیت یک کانال وجود دارد، بهتر است فرایند نقل و انتقال مالکیت را کاملا رسمی، بصورت حضوری و از طریق قراردادهای حقوقی انجام دهید. برای این کار درصورت امکان، در دفتر اسناد رسمی اقدام به انعقاد قرارداد نمایید و درغیر این صورت، پیشنهاد می‌گردد قرارداد در حضور دو شاهد منعقد گردد. توصیه می‌شود در قرارداد مزبور علاوه بر توافق درخصوص نحوه انتقال وجه، بر روی سایر جزییات من‌جمله زمان و نحوه انتقال مالکیت، انتقال مسئولیت به طرف مقابل، ضمانت اجرای نقض تعهدات و مرجع حل اختلاف و غیره نیز توافق گردد. در این صورت چنانچه در هر یک از مراحل انتقال مالکیت دچار مشکل شوید و یا حتی پس از گذشت سال‌ها اختلافی بوجود آید، می‌توانید از طریق مراجع صالح خواستار رسیدگی شوید. دقت داشته باشید که پلیس فتا در دعاوی حقوقی (از حیث تعهدات و نقض آن‌ها) وارد عمل نخواهد شد، فلذا در صورت لزوم در این گونه موارد می‌توانید از کارشناسان رسمی دادگستری بخواهید درباره ابعاد فنی مسئله اظهارنظر نمایند.
***
چگونه شکایت کیفری طرح کنیم؟
جرم کلاهبرداری رایانه‌ای، رایج‌ترین جرمی است که در زمان نقل و انتقال مالکیت کانال رخ می‌دهد. در ساده‌ترین حالت، اگر "خریدار، وجه را به حساب فروشنده واریز کند، ولی فروشنده از تحویل کانال استنکاف نماید" و یا بلعکس، اگر "خریدار پس از انتقال کانال، از پرداخت وجه به فروشنده خودداری کند" چه باید کرد؟
در چنین مواردی توصیه می‌شود براساس ماده ۱۴ قانون جرایم رایانه‌ای اقدام به طرح دعوای کیفری نمایید. برای انجام این کار لازم است ضمن تهیه یک شکواییه مستدل، از طریق پلیس فتا و یا دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای پرونده‌ای تحت عنوان کلاهبرداری رایانه‌ای طرح نمایید.
***
تلگرام، خانه‌ای بر روی آب
بهرحال باید دقت داشت که تلگرام، خانه‌ای بر روی آب است. مشخص نیست چه زمانی و چگونه این شبکه اجتماعی نیز همچون وایبر متروکه شود و یا به دام فیلترینگ دچار شود . بنابراین مهم است که کسب و کار خود را بر پایه‌های محکمی بنا کنید. با همه این توضیحات اما بسیاری از افراد همچنان به درامدهای وسوسه برانگیز این کسب و کار چشم دارند.
***
برای طرح سوالات حقوقی خود در حوزه فضای مجازی می‌توانید به وب سایت موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان به آدرس help.ictlaw.ir مراجعه کنید.
***
