همه فرضیه‌ها درباره اسکناس سبز
نوسانات روزهای اخیر بازار ارز از کجا سرچشمه گرفته است و به کدام سمت می‌رود؟
روزنامه هفت صبح| قیمت دلار در بازار آزاد، آخر هفته قبل به 51 هزار و 500 تومان رسید. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم باید بازه‌ای بین عدد 51 هزار و 465 تومان و 52 هزار و 64 تومان را نشان دهیم، چون معدود معاملات دلار در این روز با نرخ‌های متفاوتی انجام شده است.
بعضی‌ها از خدا‌خواسته 52 هزار و 150 تومان را به‌عنوان معیار قیمت‌گذاری کالاهایی که از نرخ دلار تاثیر می‌پذیرند تعیین کرده‌اند. خلاصه که وضعیت دلار در بازار آزاد دوباره به سمتی رفته که ما آدم‌های عادی دوستش نداریم اما چرا؟
نوسانات قیمت دلار از چهارشنبه و پنجشنبه دو هفته پیش شروع شد، دقیقا پس از حمله تروریستی کرمان که موجبات شهادت تنی چند از هموطنانمان را فراهم کرد. پنجشنبه 14 دی‌ماه شایعه‌هایی شکل گرفت مبنی بر اینکه ایران برای تلافی حملات تروریستی اقداماتی انجام می‌دهد و حتی چیزهایی درباره احتمال وقوع جنگ شنیدیم.
شایعات این‌‌چنینی قبل از شروع هفته جدید رنگ باختند اما انگار دلار اسبش را زین کرده بود تا حداقل برای مدتی چهارنعل بتازد. پس در طول هفته گذشته به هر بهانه‌ای متوسل شد تا شاید به خواسته‌اش برسد. از ورود ناوچه البرز به دریای سرخ تا موشک‌پراکنی ائتلاف آمریکایی به سمت مواضع یمن. شما برداشتی غیر از این دارید؟
سراغ هر کارشناسی بروید، اظهار بی‌اطلاعی می‌کند. تقریبا هیچ عامل اقتصادی را نمی‌توان در رشد اخیر قیمت دلار و پس از آن حرکت بازیگوشانه طلا و سکه در بازار ایران مقصر دانست. مگر اینکه برویم سراغ اونس که در هفته گذشته از محدوده دو هزار و 77 دلار تا دو هزار و 50 دلار عقب‌نشینی کرده و مثل تحلیلگران سنتی بگوییم کاهش 30 دلاری بهای جهانی طلا به رشد قیمت دلار دامن زده است. این نظریه تا حدودی درست خواهد بود چون بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت دلار در هفت‌روز، معادل دودهم درصد گران شده و رشد قیمت انس زورکی به پنج‌صدم درصد می‌رسد.
تحلیلگران و کارشناسان محافظه‌کار می‌گویند رشد اخیر قیمت‌ها در بازار طلا و ارز دلیل مشخصی ندارد. همه آنها روی یک مسئله اتفاق نظر دارند: به‌زودی روند بازار اصلاح می‌شود و به‌همین دلیل بهتر است مردم به اقدامات هیجانی دست نزنند. به‌نظر شما با دلار 52 هزار تومانی و سکه 32 میلیون تومانی دقیقا چه اقدامات هیجانی می‌توان انجام داد؟
قیمت دلار یک‌ماه پیش و درست قبل از تحولات اخیر با قدم‌های آهسته ولی پیوسته نهایتا 100 تومانی در هر روز نوسان می‌کرد. سیزدهم و چهاردهم دی‌ماه وقتی آن واقعه شوم در کرمان رخ داد، قیمت دلار بازار آزاد طی دو روز 850 هزار تومان گران شد. شنبه 15 دی‌ماه وقتی فهمیدیم قرار نیست اتفاق عجیبی در عرصه سیاسی رخ دهد، دلار 450 هزار تومان به عقب برگشت.
توقیف یک نفت‌کش در دریای عمان توسط ارتش و حمله ائتلاف آمریکایی به اهدافی در یمن، نقش موتور محرک دلار بازار آزاد را در هفته قبل بازی کردند و اسکناس آمریکایی طی دو روز به‌ترتیب 450 تومان و 510 تومان گران شد. رشد قیمت به‌شکلی بود که خود دلار تصمیم گرفت پنجشنبه را شل بگیرد و با 300 تا 400 تومان عقب‌نشینی روی پله 51 هزار و 500 تومان متوقف شود.
حمله به یمن و تداوم انتشار اخبار در این زمینه، باعث بالا رفتن قیمت نفت می‌شود. ارزش دلار را در بازار جهانی پایین می‌آورد و به رشد بهای اونس طلا منجر خواهد برد. متاسفانه این دوتای آخر بر بازار ایران تاثیر روانی منفی می‌گذارند.
شایعاتی مثل توقف تخصیص ارز به سفرهای خارجی را می‌توان یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر افزایش تقاضای بازار آزاد و بالا رفتن قیمت دلار دانست. اصل خبری که این شایعه با سوءاستفاده از آن ساخته شده می‌گوید دولت قصد دارد تا آخر امسال، به افرادی که عازم سفر خارجی هستند، اسکناس رایج آن کشور را پرداخت کند.
یعنی ارز مسافرتی برای سفر به عراق دینار این کشور و ارز مسافرتی برای مسافران ترکیه لیر و ارز مسافرتی برای سفر به دوبی، درهم باشد. ضمن اینکه از چند سال پیش تا الان یورو جای دلار را در پرداخت سهمیه ارز مسافرتی گرفته است.
تمام روایت‌های اغراق‌آمیزی که درباره قیمت دلار در شبکه‌های اجتماعی می‌شنوید الزاما درست نیستند. مثلا برخلاف آنچه گفته شده دلار 52 هزار تومانی هیولای تازه‌وارد ترسناکی نیست. بازار آزاد ارز پیش از این، در دهم اردیبهشت 1402، با رسیدن به نقطه 55 هزار و 51 تومان، ضمن بهبود رکورد تاریخی قیمت خود، تصویر زشت و قبیح خود را به نمایش گذاشته بود. اگرچه قیمت فعلی دلار را هم نباید نادیده گرفت. بازار فعلا دنبال رسیدن به 52 هزار و 150 تومان است که سقف قیمت شش‌ماهه دلار محسوب می‌شود.
دلار در کوتاه‌مدت با دو سناریو افزایشی و کاهشی روبه‌رو است. برای تحقق اولی دلار اول باید خود را به 51 هزار و 676 تومان برساند و آن را تثبیت کند. در این صورت فرصت خواهد داشت سمت 51 هزار و 887 تومان یورش ببرد، بعد به 52 هزار و 275 تومان و سپس 52 هزار و 486 تومان چشم طمع می‌دوزد. سناریو کاهشی با رسیدن به 51 هزار و 288 تومان تقویت می‌شود. 51 هزار و 77 تومان و 50 هزار و 689 تومان سنگرهای بعدی دلار هستند.
