شهریه مدارس غیردولتی برگشت داده نمی‌شود
با طولانی‌شدن تعطیلی مدارس این سوال پیش آمده که با توجه به کاهش هزینه‌های اداره مدارس غیرانتفاعی آیا باید شهریه‌ها پس داده شود؟ «بابت یک سال تحصیل در مقطع سوم ابتدایی از ما ۲۱میلیون تومان گرفته‌اند، همه پول را هم طی چک‌هایی دریافت کردند که تا آخر سال ۹۸ وصول شد اما تقریبا نصف سال تحصیلی مدرسه بسته بوده و حالا هم که می‌توان گفت سال تحصیلی تمام شده است اما خبری از بازگرداندن پول ما نیست. تماس‌هایی که با مدیر مدرسه می‌گیریم هم بی‌نتیجه است و ایشان می‌گویند چک‌ها را خرج کرده‌اند و اصلا مسئولیتی در قبال بازگرداندن پول ندارند.»
این‌ها گوشه‌ای از حرف‌های مادر یکی از دانش‌آموزان مدارس غیر انتفاعی است اما می‌توان آن را حرف خیلی از خانواده‌ها دانست. خانواده‌هایی که پول‌های کلان برای مدرسه داده‌اند و حالا احساس می‌کنند این پول در ازای خدمتی داده شده که اصلا آن را دریافت نکرده‌اند.پدر یکی دیگر از بچه‌ها می‌گوید: «اصلا بحث آموزش که می‌گویند آنلاین کرده‌ایم و کارمان را انجام داده‌ایم به کنار، مدرسه چندین‌میلیون پول از ما گرفته بابت کارهای فوق برنامه، مثلا استعدادیابی ورزشی، تقویت مهارت‌های اجتماعی با برگزاری اردوهای شهری و… این‌ها که دیگر انجام نشده‌اند، پس پول ما باید برگردانده شود. این خیلی منطقی است اما دست ما به جایی بند نیست.»
بخشی از شهریه مدارس هم برای خدماتی مثل ناهار و سرویس از خانواده‌ها گرفته شده است اما عملا بچه‌ها از نیمه بهمن‌ماه به بعد، به‌هیچ‌وجه چنین خدماتی دریافت نکرده‌اند، اما تماس با چندنفر از خانواده‌های این بچه‌ها نشان می‌دهد که مدرسه درمورد بازگرداندن این پول هیچ تضمینی نداده است؛ فقط یکی از آنها می‌گوید که مدیر مدرسه تصمیم دارد، این پول را در هزینه‌های سال آینده محاسبه کرده و به خانواده‌ها تخفیف بدهد اما مبلغ آن را اعلام نکرده است. او اینطور توضیح می‌دهد: «می‌گویند باید ببینیم چه اتفاقی می‌افتد، باید دقیقا محاسبه کنیم که چه مبلغی مازاد است و هزینه نشده و آن را پرداخت کنیم.»
مسئولان آموزش و پرورش هم در این مورد موضع روشنی نگرفته‌اند اما به‌نظر می‌رسد سعی کرده‌اند خانواده‌ها را متوقع نکنند و آنها را به جان مدارس نیندازند. سعید صالح، مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه آیا بخشی از شهریه به خانواده‌ها بازگردانده خواهد شد، گفته: «قرار نیست شهریه‌ای بازگردانده شود چون کار آموزش دانش‌آموزان در مدارس غیردولتی تعطیل نشده است و آموزش‌ها از سوی معلمان در فضای مجازی ارائه می‌شود. موسسان مدارس غیر دولتی نیز باید اجاره‌بها، هزینه مدرسه و حقوق معلمان را بدهند و هزینه‌های آنها کاهش نیافته است.»
او البته مسیر تجدید نظر برای آموزش و پرورش را باز گذاشته و گفته: «در بحث شهریه ممکن است موارد دیگری وجود داشته باشد که باید وضعیت ادامه تعطیلات مشخص شود و اگر تصمیم جدیدی بگیریم آن را به خانواده‌ها اعلام خواهیم کرد. قرار بر این است که جریان آموزش ادامه داشته باشد و اگر تخلفی در این زمینه صورت گرفت، خانواده‌ها می‌توانند با شماره تلفن ۴۳۱۷ تماس گرفته و تخلف را اعلام کنند اما اگر مدارس تا پایان خرداد همچنان تعطیل بمانند، آنگاه کمیته‌ای ویژه درمورد نحوه بازگشت شهریه فوق‌برنامه‌های غیرآموزشی مثل هزینه اردوها به خانواده‌ها(در صورتی که مدرسه‌ای دریافت کرده باشد)، تصمیم‌گیری می‌کند.»
او در بخشی از حرف‌هایش به حقوق معلم‌ها هم اشاره کرده و گفته که مدارس حق اخراج معلم‌ها یا معرفی آنها را برای دریافت بیمه بیکاری ندارند و باید حقوق آنها را تمام و کمال پرداخت کنند، دستوری که برای خیلی از معلم‌ها با قرارداد آموزش ساعتی بیشتر شبیه شوخی است. سمانه یکی از آنها است، او در سه مدرسه با قرارداد ساعتی تدریس می‌کرده و حالا درآمدش به کمتر از یک‌سوم رسیده چون خیلی از کلاس‌هایش تشکیل نشده است. او می‌گوید: «برای ما هیچ راهی وجود ندارد چون قراردادمان ساعتی بوده است و هر بار که مدرسه تعطیل شده و یا کلاس‌ها کنسل شده‌اند، برای ما چیزی در نظر گرفته نشده است. اعتراضی هم نمی‌توانیم داشته باشیم.»
او ترفند بعضی از مدارس غیرانتفاعی برای کم‌کردن هزینه معلم‌ها را اینطور توضیح می‌دهد: «مدارس به خانواده‌ها می‌گویند، هزینه‌های ما کم نشده و ما کلاس‌ها را به‌صورت مجازی برگزار می‌کنیم اما واقعیت این است که خیلی از معلم‌ها دیگر کاری نمی‌کنند، قاعده این است که کلاس به شکل مجازی تشکیل شود اما خیلی از کلاس‌ها را به‌صورت آفلاین برگزار می‌کنند. مثلا مدرسه‌ای که سه‌تا معلم شیمی داشته الان دو‌نفر را کنار گذاشته و به یک نفر می‌گوید که ویدئوی آموزشی ضبط کند و همان را در اختیار دانش‌آموزان می‌گذارد. به خود من هم در برخی موارد گفته شده که مثلا کلاس یک روز را ضبط کنم و تحویل بدهم تا در اختیار سه‌کلاس قرار بگیرد در‌حالی‌که با من هزینه یک کلاس را حساب می‌کنند.» به گفته او خیلی از مدارس عذر نیروهای خدماتی را هم خواسته‌اند چون دیگر کاری برای انجام‌دادن نبوده است.
*** مدیران مدارس چه می‌گویند؟
مدیران مدارس اما نظر دیگری دارند و می‌گویند همه این‌ها سیاه‌نمایی علیه مدارس است. سمیه ذکایی، مدیر یکی از مدارس غیرانتفاعی در مورد صرفه‌جویی صورت گرفته به دلیل تعطیلی مدارس می‌گوید: «واقعا این صرفه‌جویی ناچیز بوده است، اگر هم پولی باقی‌مانده نمی‌توان آن را پس داد چون خرج شده است. از طرفی ما نمی‌دانیم چه اتفاقی قرار است بیفتد، ممکن است قانون ما را مجبور کند که هزینه راننده سرویس و معلم و… را به‌رغم دریافت‌نکردن خدمات پرداخت کنیم. از طرفی ما که پول شهریه‌ها را در حساب دپو نمی‌کنیم ما هم با طرف دیگر قرارداد می‌بندیم، مثلا امسال ما با یک موسسه برای آموزش دوستی با طبیعت قرارداد بسته‌ایم و ۵۰میلیون تومان هم پول داده‌ایم، مگر این موسسه پول ما را پس می‌دهد؟ اگر داد، ما هم پول خانواده‌ها را خواهیم داد.»
البته اینطور که به نظر می‌رسد، ذکایی مدیر منصفی است چون قول می‌دهد که اگر پولی باقی بماند حتما به خانواده‌ها برگرداند و می‌گوید: «خدا را شکر مردم ما آنقدر زرنگ هستند که نمی‌توان سر آنها کلاه گذاشت، ما شفاف هزینه‌ها را برای خانواده‌ها توضیح می‌دهیم و از آنها هم توقع داریم که وضعیت ما را درک کنند. تا اینجای کار با بسیاری از مدارس به این نتیجه رسیده‌ایم که باید قراردادهایی را که بسته‌ایم برای سال آینده زنده کنیم و اگر این اتفاق بیفتد، می‌توانیم در هزینه‌های سال آینده به خانواده‌هایی که دانش‌آموزشان در مدرسه ما بمانند، تخفیف بدهیم.»
